Stem tegen het “Aanvullend protocol van het Verdrag van Oviedo”

Dit artikel gaat over Europese regelgeving inzake dwang in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ).

De Raad van Europa staat op het punt een grote fout te begaan.

De minister van buitenlandse zaken, Wopke Hoekstra, is nu aan zet en kan het tij keren met zijn collega’s in het Comité van Ministers van de Raad van Europa.

Hier volgt een korte uitleg van de Europese ontwikkelingen op het gebied van dwangwetgeving.

Dwang in Europese wetgeving

Van oudsher bestaat er Europese wetgeving die het toepassen van dwang in de GGZ toestond (EVRM art 5 en Verdrag van Oviedo art 6 en 7). Mensen met psychosociale problemen werden daarbij van hun vrijheden beroofd, bijvoorbeeld door opsluiting, dwangmedicatie of vastbinden. Dit werd zorg genoemd.

Moderne mensenrechten

Sinds 2008 geldt het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen (IVPRH of UN CRPD). Daarin wordt benadrukt dat gezondheidsstatus geen reden mag zijn voor het afnemen van vrijheden.

Dwang en vrijheidsbeperking in de zorg zijn in strijd met de mensenrechten, o.a. het recht op gelijkheid voor de wet en wettelijke zeggenschap (art 12), het recht op vrijheid (art 14), het recht op vrijwaring van marteling en geweld (art 15 en 16), en het recht op gezondheid en zorg op basis van vrije en geinformeerde keuze (art 25).

Psychosociale beperkingen

Mensen met psychosociale problemen zijn personen met beperkingen. De term “beperkingen” verwijst niet naar een medische conditie, maar naar een belemmering voor gelijkwaardige deelname aan de samenleving (hindernis voor inclusie). Gelijkwaardige inclusie is een mensenrecht. Een beperking of zorgbehoefte mag geen grond zijn voor vrijheidsbeperking.

Cultuurverandering

Er is een duidelijk spanningsveld tussen enerzijds de ouderwetse wetgeving over ‘noodzakelijke dwang’ zoals in de Europese en Nederlandse wetgeving, en anderzijds de moderne mensenrechtenvisie uit het VN-Verdrag met de noodzaak tot het afschaffen van dwang in de zorg.

Respect voor mensenrechten vraagt een cultuurverandering in de GGZ, en het afschaffen van dwang.

De nationale politiek had deze cultuurverandering in Nederland moeten leiden, echter, dat hebben zij verzaakt door enkele jaren geleden de Wet Verplichte GGZ aan te nemen, hetgeen in strijd is met het VN-Verdrag dat door Nederland op 14 juli 2016 geratificeerd is.

Achterhaalde visie

De veelgehoorde roep om een harde aanpak van verwarde personen staat haaks op het uitgangspunt van inclusie en mensenrechten, en is gebaseerd op sensatiebeluste media verslagen, stereotypering en discriminatie. Dit is een kenmerk van wijdverspreide ouderwetse opvattingen over ‘psychiatrische aandoeningen’. Onder de categorie van ‘medisch model denken’ worden mensen met psychosociale problemen afgeschreven alsof zij defect zijn. Onder het zogeheten sociale model ligt de nadruk op “normaliseren” (rehabiliteren). Maar tegenwoordig gaat goede zorg over empowerment, herstel, inclusie en diversiteit. Het argument van wilsonbekwaamheid is achterhaald. Elke persoon heeft een wil. Het gaat om contact maken en ondersteuning bieden. Er is betere voorlichting nodig om ouderwetse opvattingen te bestrijden. Het VN-Verdrag moet leidend zijn bij de ontwikkeling van de zorgsector.

De harde aanpak is allang achterhaald. Helaas blijkt de GGZ niet in staat om zelfstandig de kwaliteit van zorg af te bakenen, waardoor de sector een speelbal is van de politiek en de economie, en een afschuifpost voor handhavingstaken en bezuinigingen. Dit leidt tot nog meer mensenrechtenschendingen.

Onder de nationale wetgeving (WVGGZ) is dwang toegestaan als een uiterste redmiddel “mits er geen minder belastende alternatieven mogelijk zijn”. Daarmee is de beschikbaarheid van goede zorg lineair verbonden met de mate van dwangtoepassing. De wachtlijsten waren sowieso al schrijnend, maar het veroorzaken van dwangtoepassing is schandalig. De overheid verzaakt haar taak om bescherming te bieden aan kwetsbare burgers.    

De rechtspositie van personen die met dwang in de zorg te maken hebben is een wassen neus.

Er is leiding nodig voor de benodigde cultuuromslag, om mensenrechten waarheid te laten worden voor mensen met psychosociale beperkingen.

Wat doet de Raad van Europa?

De Raad van Europa is een orgaan dat sinds 1950 de Europese vertolking geeft van de universele mensenrechten middels het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en andere verdragen (De Raad van Europa staat los van de Europese Unie die sinds 1993 is opgericht als handelseenheid)

De Raad van Europa werkt aan verdere verduidelijking binnen hun bestaande kaders en heeft daarvoor tal van comités en tevens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Concept protocol

Het Comité voor de Bio-ethiek van de Raad van Europa heeft de laatste jaren besteed aan een concept protocol met richtlijnen die binnen de kaders van de oude Europese wetgeving passen. Het concept protocol heeft een vergelijkbaar karakter als de Nederlandse Wet Verplichte GGZ. Dwang mag daarbij enkel als laatste redmiddel worden ingezet, bij mensen die vanuit een zogeheten ‘geestesziekte’ een gevaar vormen voor zichzelf of omgeving, en het geheel is omkleed met procedures en theoretische ‘rechten’.

De volledige titel van het document is Engelstalig: “Draft Additional Protocol concerning the protection of human rights and dignity of persons with mental disorder with regard to involuntary placement and involuntary treatment”. Vertaling in het Nederlands: “Concept aanvullend protocol aangaande de bescherming van mensenrechten en waardigheid van personen met geestesziekte inzake onvrijwillige plaatsing en onvrijwillige behandeling”

De verkorte titel is: “Draft Additional Protocol to the Oviedo Convention”. Nederlandse vertaling: “concept Aanvullend Protocol van het Verdrag van Oviedo”.

Zie ook de website van het Comité voor de Bio-ethiek van de Raad van Europa: https://www.coe.int/en/web/bioethics/-/frequently-asked-questions-on-draft-additional-protocol-concerning-the-protection-of-human-rights-and-dignity-of-persons-with-mental-disorder-with-reg

Onacceptabel

Het concept Aanvullend Protocol van het Verdrag van Oviedo is in strijd met het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen (IVPRH of UN CRPD).

Mensenrechten-experts van de Verenigde Naties (VN) hebben lidstaten expliciet opgeroepen om tegen dit concept protocol te stemmen, zie https://www.ohchr.org/en/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=27126&LangID=E

Ook de Commissaris van de Mensenrechten van de Raad van Europa, mevr. Dunja Mijatovic, heeft zich meermaals uitgesproken tegen het concept protocol, bijvoorbeeld in 2018, zie https://rm.coe.int/comments-by-dunja-mijatovic-council-of-europe-commissioner-for-human-r/16808f1111   

De tekst van het concept protocol gaat geheel over procedures voor het afnemen van vrijheden, inclusief richtlijnen voor het gebruik van isoleercellen, vastbinden en zelfs electroconvulsive therapy. Dat soort praktijken heeft niets met zorg, welzijn of geestelijke gezondheid te maken. De benadering onder het concept protocol is ouderwets en achterhaald.

Zorg is aandacht. Het is mogelijk om dwang te voorkomen, door crises en escalaties te voorkomen, door goede ondersteuning te bieden in lijn met de mensenrechten. Er is een cultuurverandering nodig in de GGZ, niet alleen in Nederland, maar in Europa als geheel.

Compendium

Het “compendium met Good Practices” ter bevordering van vrijwillige zorg en het voorkomen van dwang, dat het Comité voor de Bio-ethiek van de Raad van Europa inmiddels heeft opgesteld, is misleidend. Het leidt de aandacht af van het gevaarlijke concept protocol, en wekt de suggestie van zorgverbetering terwijl het compendium ook matige initiatieven bevat, geenszins bindend is, en er ook geen middelen beschikbaar worden gesteld om deze methodes daadwerkelijk elders te implementeren of door te ontwikkelen naar het mensenrechtenmodel. Het is feitelijk slechts een papieren lijst. Het zorgtekort in de praktijk is niet opgelost en blijft onbesproken. In plaats van te investeren in daadwerkelijke zorg, investeert men in dwang en in procedures. Dat helpt niet tegen het tekort aan zorg.   

Het concept protocol is na ratificatie wél bindend voor de lidstaten van het Verdrag van Oviedo. De zorgtekorten kunnen dan blijven voortbestaan, waardoor de wet stelt dat dwang ‘gelegitimeerd’ blijft, zolang men maar genoeg procedures afvinkt. Die procedures zijn verplicht, maar goede zorgverlening blijkbaar niet?

Gemiddelde norm

De Raad van Europa zou de universele mensenrechten hoog in het vaandel moeten houden. Maar het reguleren van dwangtoepassing teneinde meer ‘eenheid’ te creeren tussen de lidstaten naar een ‘gemiddelde Europese norm’ is niet hetzelfde als het daadwerkelijk realiseren van inclusie en mensenrechten. Het implementeren van het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen is vooralsnog een uitdaging voor elke staat, ook voor de zogeheten ‘ontwikkelde landen’.

Enkel goede zorg zou gereguleerd moeten worden. Slechte zorg moet verboden worden.

Het immense leed dat schuilgaat achter de muren van de instellingen mag niet langer voortduren. Reeds vanaf de jaren ‘90 was het uitgangspunt “zo min mogelijk dwangtoepassing”, maar jaarlijks nemen de aantallen dwangtoepassing toe. Het huidige systeem werkt niet, en ‘afwachten tot het probleem zichzelf oplost’ is geen optie. Er is actief beleid nodig om dwang in de zorg per direct af te schaffen. De tijd van compromissen is al voorbij, en nu is het tijd voor echte diepgaande verandering.

Dwang in de zorg is geen oplossing, maar een probleem.

Wat nodig is, is meer zorg, en niet meer dwang.

Comité van Ministers

Op 2 november 2021 heeft het Comité voor de Bio-ethiek van de Raad van Europa besloten om dit aanvullend protocol naar het Comité van Ministers te sturen voor besluitvorming. Daar zal het vermoedelijk in 2022 op de agenda komen.

Het is erg belangrijk dat het Comité van Ministers bij de Raad van Europa tegenstemt bij de behandeling van dit concept Aanvullend Protocol van het Verdrag van Oviedo / “Draft Additional Protocol to the Oviedo Convention”. De minister die Nederland vertegenwoordigd is de minister van Buitenlandse Zaken, Wopke Hoekstra.

Universele mensenrechten

46 van de 47 lidstaten van de Raad van Europa hebben het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen geratificeerd. Het Aanvullend Protocol van het Verdrag van Oviedo zou voor conflicterende standaarden zorgen in bijna alle lidstaten.

Wanneer een organisatie als de Raad van Europa het effect van universele mensenrechten zoals het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen nu middels een Protocol zou kunnen wegcijferen, dan staan alle andere mensenrechten feitelijk ook ineens op de tocht. Dat mag niet gebeuren.

Het is cruciaal dat er tegen het concept protocol gestemd wordt.

Oproep

Alleen samen kunnen we het concept protocol van de Raad van Europa stoppen.

Het concept protocol kan verworpen worden wanneer er genoeg ministers tegen dit concept protocol stemmen in het Comité van Ministers van de Raad van Europa.

Het is dus uitermate belangrijk dat ook de Nederlandse minister van buitenlandse zaken, Wopke Hoekstra, tegen het Aanvullend Protocol van het Verdrag van Oviedo zal stemmen.

Het risico op verkeerde beeldvorming over psychosociale beperkingen is aanwezig bij het Comité van Ministers, en daarom is het extra belangrijk om te zorgen voor goede beeldvorming over psychosociale beperkingen, ervaringen met dwang in de zorg, alternatieven, herstelervaringen, zorgtekorten enz.

Iedereen kan helpen bij de bewustmaking van deze strijd voor de mensenrechten in Europa, bijvoorbeeld door deze boodschap uit te dragen en/of contact te leggen met het ministerie van buitenlandse zaken ter attentie van minister Wopke Hoekstra.

Het is tijd om op te komen voor de mensenrechten, om zo te voorkomen dat de Raad van Europa een grote fout maakt.

Geen dwang maar zorg.

Meer informatie:

Meer weten over de acties en campagne tegen het Aanvullend Protocol van het Verdrag van Oviedo? De volgende websites geven meer informatie (Engelstalig).

  1. Oproep van VN-experts om tegen dit protocol te stemmen, zie https://www.ohchr.org/en/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=27126&LangID=E
  2. Campagne website van diverse Europese organisaties tegen dit protocol, zie https://www.withdrawoviedo.info/join
  3. Campagne materiaal van European Network of Users, ex-users and Survivors of Psychiatry (ENUSP) actief tegen dit protocol, zie
    https://enusp.org/2018/05/29/draft-additional-protocol-to-the-oviedo-convention-related-materials/
  4. Blog van Actiegroep Tekeer tegen de isoleer! / Stichting Mind Rights met verslag van PACE hoorzitting en pleidooi tegen het protocol, zie
    https://tekeertegendeisoleer.wordpress.com/2021/03/23/call-to-end-coercion-and-withdraw-draft-additional-protocol-to-the-oviedo-convention-pace-hearing/
  5. Artikel in de European Times over dit mensenrechtenprobleem bij de Raad van Europa, zie
    https://www.europeantimes.news/2021/11/the-human-rights-problem-of-the-council-of-europe/
  6. Artikel van Human Rights Watch tegen dit protocol, zie
    https://www.hrw.org/news/2020/11/04/what-does-council-europe-have-against-people-disabilities#
  7. Nederlandstalige blog: Waarom gedwongen GGZ-behandeling verboden moet worden
    https://tekeertegendeisoleer.wordpress.com/2016/03/29/waarom-gedwongen-ggz-behandeling-verboden-moet-worden/

Stem tegen het “Aanvullend protocol voor het Verdrag van Oviedo”

Dit artikel gaat over Europese regelgeving inzake dwang in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ).

De Raad van Europa staat op het punt een grote fout te begaan.

De minister van buitenlandse zaken is nu aan zet en kan het tij keren met zijn collega’s in het Comité van Ministers van de Raad van Europa.

Hier volgt een korte uitleg van de Europese ontwikkelingen op het gebied van dwangwetgeving.

Dwang in Europese wetgeving

Van oudsher bestaat er Europese wetgeving die het toepassen van dwang in de GGZ toestond (EVRM art 5 en Verdrag van Oviedo art 6 en 7). Mensen met psychosociale problemen werden daarbij van hun vrijheden beroofd, bijvoorbeeld door opsluiting, dwangmedicatie of vastbinden. Dit werd zorg genoemd.

Moderne mensenrechten

Sinds 2008 geldt het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen (IVPRH of UN CRPD). Daarin wordt benadrukt dat gezondheidsstatus geen reden mag zijn voor het afnemen van vrijheden.

Dwang en vrijheidsbeperking in de zorg zijn in strijd met de mensenrechten, o.a. het recht op gelijkheid voor de wet en wettelijke zeggenschap (art 12), het recht op vrijheid (art 14), het recht op vrijwaring van marteling en geweld (art 15 en 16), en het recht op gezondheid en zorg op basis van vrije en geinformeerde keuze (art 25).

Psychosociale beperkingen

Mensen met psychosociale problemen zijn personen met beperkingen. De term “beperkingen” verwijst niet naar een medische conditie, maar naar een belemmering voor gelijkwaardige deelname aan de samenleving (hindernis voor inclusie). Gelijkwaardige inclusie is een mensenrecht. Een beperking of zorgbehoefte mag geen grond zijn voor vrijheidsbeperking.

Cultuurverandering

Er is een duidelijk spanningsveld tussen enerzijds de ouderwetse wetgeving over ‘noodzakelijke dwang’ zoals in de Europese en Nederlandse wetgeving, en anderzijds de moderne mensenrechtenvisie uit het VN-Verdrag met de noodzaak tot het afschaffen van dwang in de zorg.

Respect voor mensenrechten vraagt een cultuurverandering in de GGZ, en het afschaffen van dwang.

De nationale politiek had deze cultuurverandering in Nederland moeten leiden, echter, dat hebben zij verzaakt door enkele jaren geleden de Wet Verplichte GGZ aan te nemen, hetgeen in strijd is met het VN-Verdrag dat door Nederland op 14 juli 2016 geratificeerd is.

Achterhaalde visie

De veelgehoorde roep om een harde aanpak van verwarde personen staat haaks op het uitgangspunt van inclusie en mensenrechten, en is gebaseerd op sensatiebeluste media verslagen, stereotypering en discriminatie. Dit is een kenmerk van wijdverspreide ouderwetse opvattingen over ‘psychiatrische aandoeningen’. Onder de categorie van ‘medisch model denken’ worden mensen met psychosociale problemen afgeschreven alsof zij defect zijn. Onder het zogeheten sociale model ligt de nadruk op “normaliseren” (rehabiliteren). Maar tegenwoordig gaat goede zorg over empowerment, herstel, inclusie en diversiteit. Het argument van wilsonbekwaamheid is achterhaald. Elke persoon heeft een wil. Het gaat om contact maken en ondersteuning bieden. Er is betere voorlichting nodig om ouderwetse opvattingen te bestrijden. Het VN-Verdrag moet leidend zijn bij de ontwikkeling van de zorgsector.

De harde aanpak is allang achterhaald. Helaas blijkt de GGZ niet in staat om zelfstandig de kwaliteit van zorg af te bakenen, waardoor de sector een speelbal is van de politiek en de economie, en een afschuifpost voor handhavingstaken en bezuinigingen. Dit leidt tot nog meer mensenrechtenschendingen.

Onder de nationale wetgeving (WVGGZ) is dwang toegestaan als een uiterste redmiddel “mits er geen minder belastende alternatieven mogelijk zijn”. Daarmee is de beschikbaarheid van goede zorg lineair verbonden met de mate van dwangtoepassing. De wachtlijsten waren sowieso al schrijnend, maar het veroorzaken van dwangtoepassing is schandalig. De overheid verzaakt haar taak om bescherming te bieden aan kwetsbare burgers.    

De rechtspositie van personen die met dwang in de zorg te maken hebben is een wassen neus.

Er is leiding nodig voor de benodigde cultuuromslag, om mensenrechten waarheid te laten worden voor mensen met psychosociale beperkingen.

Wat doet de Raad van Europa?

De Raad van Europa is een orgaan dat sinds 1950 de Europese vertolking geeft van de universele mensenrechten middels het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en andere verdragen (De Raad van Europa staat los van de Europese Unie die sinds 1993 is opgericht als handelseenheid)

De Raad van Europa werkt aan verdere verduidelijking binnen hun bestaande kaders en heeft daarvoor tal van comités en tevens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Concept protocol

Het Comité voor de Bio-ethiek van de Raad van Europa heeft de laatste jaren besteed aan een concept protocol met richtlijnen die binnen de kaders van de oude Europese wetgeving passen. Het concept protocol heeft een vergelijkbaar karakter als de Nederlandse Wet Verplichte GGZ. Dwang mag daarbij enkel als laatste redmiddel worden ingezet, bij mensen die vanuit een zogeheten ‘geestesziekte’ een gevaar vormen voor zichzelf of omgeving, en het geheel is omkleed met procedures en theoretische ‘rechten’.

De volledige titel van het document is Engelstalig: “Draft Additional Protocol concerning the protection of human rights and dignity of persons with mental disorder with regard to involuntary placement and involuntary treatment”. Vertaling in het Nederlands: “Concept aanvullend protocol aangaande de bescherming van mensenrechten en waardigheid van personen met geestesziekte inzake onvrijwillige plaatsing en onvrijwillige behandeling”

De verkorte titel is: “Draft Additional Protocol to the Oviedo Convention”. Nederlandse vertaling: “concept Aanvullend Protocol voor het Verdrag van Oviedo”.

Zie ook de website van het Comité voor de Bio-ethiek van de Raad van Europa: https://www.coe.int/en/web/bioethics/-/frequently-asked-questions-on-draft-additional-protocol-concerning-the-protection-of-human-rights-and-dignity-of-persons-with-mental-disorder-with-reg

Onacceptabel

Het concept Aanvullend Protocol voor het Verdrag van Oviedo is in strijd met het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen (IVPRH of UN CRPD).

Mensenrechten-experts van de Verenigde Naties (VN) hebben lidstaten expliciet opgeroepen om tegen dit concept protocol te stemmen, zie https://www.ohchr.org/en/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=27126&LangID=E

Ook de Commissaris van de Mensenrechten van de Raad van Europa, mevr. Dunja Mijatovic, heeft zich meermaals uitgesproken tegen het concept protocol, bijvoorbeeld in 2018, zie https://rm.coe.int/comments-by-dunja-mijatovic-council-of-europe-commissioner-for-human-r/16808f1111   

De tekst van het concept protocol gaat geheel over procedures voor het afnemen van vrijheden, inclusief richtlijnen voor het gebruik van isoleercellen, vastbinden en zelfs electroconvulsive therapy. Dat soort praktijken heeft niets met zorg, welzijn of geestelijke gezondheid te maken. De benadering onder het concept protocol is ouderwets en achterhaald.

Zorg is aandacht. Het is mogelijk om dwang te voorkomen, door crises en escalaties te voorkomen, door goede ondersteuning te bieden in lijn met de mensenrechten. Er is een cultuurverandering nodig in de GGZ, niet alleen in Nederland, maar in Europa als geheel.

Compendium

Het “compendium met Good Practices” ter bevordering van vrijwillige zorg en het voorkomen van dwang, dat het Comité voor de Bio-ethiek van de Raad van Europa inmiddels heeft opgesteld, is misleidend. Het leidt de aandacht af van het gevaarlijke concept protocol, en wekt de suggestie van zorgverbetering terwijl het compendium ook matige initiatieven bevat, geenszins bindend is, en er ook geen middelen beschikbaar worden gesteld om deze methodes daadwerkelijk elders te implementeren of door te ontwikkelen naar het mensenrechtenmodel. Het is feitelijk slechts een papieren lijst. Het zorgtekort in de praktijk is niet opgelost en blijft onbesproken. In plaats van te investeren in daadwerkelijke zorg, investeert men in dwang en in procedures. Dat helpt niet tegen het tekort aan zorg.   

Het concept protocol is na ratificatie wél bindend voor de lidstaten van het Verdrag van Oviedo. De zorgtekorten kunnen dan blijven voortbestaan, waardoor de wet stelt dat dwang ‘gelegitimeerd’ blijft, zolang men maar genoeg procedures afvinkt. Die procedures zijn verplicht, maar goede zorgverlening blijkbaar niet?

Gemiddelde norm

De Raad van Europa zou de universele mensenrechten hoog in het vaandel moeten houden. Maar het reguleren van dwangtoepassing teneinde meer ‘eenheid’ te creeren tussen de lidstaten naar een ‘gemiddelde Europese norm’ is niet hetzelfde als het daadwerkelijk realiseren van inclusie en mensenrechten. Het implementeren van het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen is vooralsnog een uitdaging voor elke staat, ook voor de zogeheten ‘ontwikkelde landen’.

Enkel goede zorg zou gereguleerd moeten worden. Slechte zorg moet verboden worden.

Het immense leed dat schuilgaat achter de muren van de instellingen mag niet langer voortduren. Reeds vanaf de jaren ‘90 was het uitgangspunt “zo min mogelijk dwangtoepassing”, maar jaarlijks nemen de aantallen dwangtoepassing toe. Het huidige systeem werkt niet, en ‘afwachten tot het probleem zichzelf oplost’ is geen optie. Er is actief beleid nodig om dwang in de zorg per direct af te schaffen. De tijd van compromissen is al voorbij, en nu is het tijd voor echte diepgaande verandering.

Dwang in de zorg is geen oplossing, maar een probleem.

Wat nodig is, is meer zorg, en niet meer dwang.

Comité van Ministers

Op 2 november 2021 heeft het Comité voor de Bio-ethiek van de Raad van Europa besloten om dit aanvullend protocol naar het Comité van Ministers te sturen voor besluitvorming. Daar zal het vermoedelijk in 2022 op de agenda komen.

Het is erg belangrijk dat het Comité van Ministers bij de Raad van Europa tegenstemt bij de behandeling van dit concept Aanvullend Protocol voor het Verdrag van Oviedo / “Draft Additional Protocol to the Oviedo Convention”. De minister die Nederland vertegenwoordigd is de minister van Buitenlandse Zaken, Ben Knapen.

Universele mensenrechten

46 van de 47 lidstaten van de Raad van Europa hebben het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen geratificeerd. Het Aanvullend Protocol voor het Verdrag van Oviedo zou voor conflicterende standaarden zorgen in bijna alle lidstaten.

Wanneer een organisatie als de Raad van Europa het effect van universele mensenrechten zoals het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen nu middels een Protocol zou kunnen wegcijferen, dan staan alle andere mensenrechten feitelijk ook ineens op de tocht. Dat mag niet gebeuren.

Het is cruciaal dat er tegen het concept protocol gestemd wordt.

Oproep

Alleen samen kunnen we het concept protocol van de Raad van Europa stoppen.

Het concept protocol kan verworpen worden wanneer er genoeg ministers tegen dit concept protocol stemmen in het Comité van Ministers van de Raad van Europa.

Het is dus uitermate belangrijk dat ook de Nederlandse minister van buitenlandse zaken, Ben Knapen, tegen het Aanvullend Protocol voor het Verdrag van Oviedo zal stemmen.

Het risico op verkeerde beeldvorming over psychosociale beperkingen is aanwezig bij het Comité van Ministers, en daarom is het extra belangrijk om te zorgen voor goede beeldvorming over psychosociale beperkingen, ervaringen met dwang in de zorg, alternatieven, herstelervaringen, zorgtekorten enz.

Iedereen kan helpen bij de bewustmaking van deze strijd voor de mensenrechten in Europa, bijvoorbeeld door deze boodschap uit te dragen en/of contact te leggen met het ministerie van buitenlandse zaken ter attentie van minister Ben Knapen.

Het is tijd om op te komen voor de mensenrechten, om zo te voorkomen dat de Raad van Europa een grote fout maakt.

Geen dwang maar zorg.

Meer informatie:

Meer weten over de acties en campagne tegen het Aanvullend Protocol voor het Verdrag van Oviedo? De volgende websites geven meer informatie (Engelstalig).

  1. Oproep van VN-experts om tegen dit protocol te stemmen, zie https://www.ohchr.org/en/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=27126&LangID=E

Pijnlijk: Nederland mist ontwikkeling mensenrechten in GGZ

De afgelopen tijd ben ik vooral veel op het internationale vlak actief geweest. En ik vraag me echt af waarom Nederland niet meedoet met de moderne ontwikkelingen.

Er is internationaal gezien veel vraag naar mijn werk, maar niet in Nederland. Wellicht omdat hier in Nederland bijna niemand op de hoogte is van het VN-verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen (CRPD, 2006). Dit VN-Verdrag is nog steeds niet geratificeerd door Nederland (!). De rechten in dit VN-verdrag gelden ook voor mensen met psychiatrische (psychosociale) problematiek.

In de landen om ons heen is dit verdrag WEL geratificeerd. Om precies te zijn: in 25 van de 28 landen van de Europese Unie en wereldwijd in 155 landen. In al deze landen is men nu op zoek naar manieren om de rechten en vrijheid van clienten te herstellen en te maximaliseren. Zij zijn immers volwaardig mens, maar hebben in de praktijk vaak minder rechten dan andere (gezonde) burgers in de samenleving, en dat is dus ongelijkheid. Dit staat inmiddels ook bij de Europese Unie hoog op de agenda. (De EU heeft het VN-Verdrag geratificeerd in 2010).

Maar in Nederland lijkt de klok stil te staan. (zie ook mijn vorige blog https://tekeertegendeisoleer.wordpress.com/2015/03/17/schokkend-gebrek-aan-kennis-bij-thematische-wetsevaluatie-gedwongen-zorg/ ). Ik ervaar een steeds grotere kloof tussen de ontwikkelingen in Nederland, en de internationale dynamieken. Nederland blijft achter. En het is schokkend dat Nederland nu blijkbaar zo laks is ten opzichte van mensenrechten voor kwetsbare burgers.

Dit voorjaar kwam daarbovenop ook nog eens het pijnlijke besef dat ik in Nederland nog steeds geen gehoor heb gevonden mbt mijn persoonlijke klachten over mishandeling en mensenrechtenschending in de (jeugd)psychiatrie. Er is niets gebeurd met mijn aangifte bij de politie in Januari 2014. (zie https://tekeertegendeisoleer.wordpress.com/2014/01/06/aangifte-gedaan-van-mishandeling-door-ggz/ ) En er is in Nederland vanuit officiele instanties ook geen verdere actie ondernomen na de Communicaties van de Speciale VN- Rapporteurs aan de Nederlandse Staat , waarin wordt opgeroepen om mijn persoonlijke zaak te onderzoeken vanwege vermoedens van ernstige mensenrechtenschendingen door dwangtoepassing in de (jeugd)psychiatrie. (zie https://tekeertegendeisoleer.wordpress.com/2014/03/23/vn-waarschuwt-voor-mensenrechtenschendingen-in-de-nederlandse-psychiatrie/ )

Dat is echt pijnlijk. Ik had veel hogere verwachtingen van Nederland. Ik had niet verwacht dat men de oproep van de Speciale VN-Rapporteurs zou negeren, maar ik had juist verwacht dat Nederland de mensenrechtenverdragen en afspraken gemaakt met de Verenigde Naties serieus zou nemen. En ik had gehoopt dat de Communicaties van de Speciale VN-Rapporteurs een doorbraak zou genereren in Nederland, in lijn met het gedachtengoed uit het VN-verdrag , en dat dit vervolgens een nieuwe impuls zou geven aan de dwangreductie-beweging in de Nederlandse GGZ.

Na de afwijzende reactie van de Nederlandse Staat op de inhoud van de Communicaties van de VN Special Rapporteurs, en het verdwijnen van de politieke aandacht voor dwangreductie, en de huidige plannen zoals wetsvoorstel Verplichte GGZ voor uitbreiding van dwang  (wat dus niet in lijn is met het VN-gedachtengoed) , is het nu toch echt moeilijk om hoop en vertrouwen vast te houden.

De afgelopen jaren hebben clienten, naastbetrokkenen en vele hulpverleners heel hard gestreden voor dwangreductie, en de politiek gevraagd om te investeren in het mogelijk maken van respectvolle bejegening en kwalitatief goede zorg.  De stem van vele honderdduizenden direct-betrokkenen die roepen om betere voorzieningen lijkt echter totaal geen gehoor te vinden bij de beleidsmakers. En diezelfde beleidsmakers negeren zelfs specifieke waarschuwingen van het hoogste morele instituut van de wereld, de Verenigde Naties. Wat kan ik doen als men alles lijkt te negeren?  Ben ik machteloos?

Ik heb hier diep over nagedacht, en ik besefte dat dit gevoel van machteloosheid eigenlijk helemaal niet nieuw is, en dat ik niet de enige ben die dit ervaart, en dat juist de nood aan rechtvaardigheid hetgeen is dat mij gedreven heeft om acties en campagnes te starten. Want hoe meer mensen zich tegen het onrecht van dwang in de GGZ verzetten en meehelpen aan verandering, hoe beter en hoe sneller die verandering zal komen. En als we mensen bewust blijven maken, dan kan de beweging blijven groeien totdat er echt een doorbraak plaatsvind. Dat heeft dus zeker wel zin, ook als het een hele lange, moeizame en pijnlijke weg blijkt te zijn. Het is het waard. En zo heb ik toch weer energie gevonden om door te gaan met de strijd, ondanks de zware teleurstelling die de Nederlandse beleidsmakers en juristen aan mij en andere slachtoffers van dwang in de GGZ toebrengen.

Ik zal niet opgeven en me niet laten wegdrukken, want ik kan het onrecht niet accepteren, en ik wil niet wegkijken.  Ik kan niet zwijgen. Ik laat me niet onderdrukken! Ik blijf strijden voor erkenning van de schadelijkheid van dwangtoepassing in de zorg, en voor menswaardige zorg en mensenrechten in GGZ-crisis situaties. En ik hoop dat er snel meer aandacht komt voor het VN-verdrag in Nederland, en daarmee ook hernieuwde aandacht voor dwangreductie in de GGZ.

Het is namelijk NIET onmogelijk om de zorg te verbeteren in Nederland.  Het kan zoveel beter!

Het is te verwachten dat er ook snel meer druk zal komen vanuit de Europese Unie.

Verslag van internationale activiteiten

Sinds december 2014 zit ik in het bestuur van ENUSP, European Network of (Ex) Users and Survivors of Psychiatry (www.enusp.org) en sindsdien ben ik steeds vaker betrokken bij initiatieven op Europees niveau, vooral op het gebied van mensenrechten.

De EU heeft het VN-Verdrag geratificeerd in 2010.

Dit jaar, tussen maart en september 2015, vindt de eerste evaluatie van de Europese Unie mbt de implementatie van het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen (CRPD) plaats. Een delegatie van de EU zal zich in Geneve aan het VN-Committee voor de Rechten van Personen met Beperkingen (CRPD-Committee) moeten verantwoorden. Dit is een uniek proces, want het is de eerste keer dat een regionale organisatie die bestaat uit verschillende landen een VN-verdrag heeft geratificeerd, en dus ook de eerste keer dat een VN-Committee een evaluatie (review) houdt over een regionale organisatie, waarbij de verantwoordelijkheden en competenties veel ingewikkelder zijn dan bij een gewone lidstaat c.q. verdragspartij. Er zijn dus vele ogen gericht op dit proces.

In maart 2015 heb ik namens ENUSP gewerkt aan de inzending van  “ENUSP Proposals for the List of Issues on the EU for CRPD review”, met suggesties voor de initiele vragenlijst van het CRPD-Committee aan de EU. Hierin benoemd ENUSP thema’s die belangrijk zijn voor clientenrechten in de EU. Zie de inzending van ENUSP hier: http://www.enusp.org/index.php/news/253-list-of-issues

Vervolgens was ik van 29 maart tot 2 april 2015 in Geneve om deel te nemen aan de 13e sessie van het CRPD-Committee, en om de inzending van ENUSP over de EU toe te lichten in een seminar met verschillende Europese belangenorganisaties voor de rechten van personen met beperkingen (EDF side-event op 2 april 2015). Zie mijn verslag op: http://punkertje.waarbenjij.nu/reisverslagen/488583/un-crpd-committee-13th-session/1

Daarna werd ik uitgenodigd door de Europese Commissie, om de ENUSP-inzending over de List of Issues for EU review te presenteren op het European Commissions Work Forum on the Implementation of the UN Convention on the Rights of Perons with Disabilities, op 29 april 2015 in Brussel.  Ik vond het heel prettig om mee te maken dat de Europese Commissie actieve interesse toont in de alternatieve rapporten over de stand van zaken in de EU, en dat zij actief een podium bieden aan de kritiek vanuit belangenorganisaties. (Van deze goodwill tov kritiek kan men in Nederland nog wat leren!)

Zie mijn verslag op: http://punkertje.waarbenjij.nu/reisverslag/4825744/european-commission-work-forum-crpd-implementation

In mei heb ik behoorlijk wat tijd besteed aan het uitzoeken van verdere stappen mbt mijn eigen zaak, want na ruim 20 jaar wil ik nog steeds niet opgeven, en probeer ik nog steeds te bereiken dat men mijn klachten serieus gaat nemen, ondanks de vele tegenslagen. Ik zie wel weer mogelijkheden, maar ik moet nog even afwegen wat nou de beste weg is. Dat kost echt tijd en energie, maar opgeven kan echt niet. Zeker niet nu de Speciale VN-Rapporteurs vorig jaar hun zorgen hebben geuit. Ik ben serieus aan het broeden op vervolgstappen.

Eind mei werd ik uitgenodigd voor de jaarlijkse ledenvergadering van EDF (European Disability Forum) op 29-31 mei  in Warschau. Op de bijeenkomst van EDF werd een groot deel van de tijd gewijd aan het evaluatieproces van de EU mbt de implementatie van het VN-verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen.  ENUSP is lid van EDF, en we werken nu zowel aan een EDF-inzending als aan een ENUSP-inzending voor de evaluatie van CRPD-implementatie in de EU. De evaluatie van de EU zal plaatsvinden bij de 14e sessie van het CRPD-Committee, op 27-28 augustus 2015 in Geneve. Daarna zullen de aanbevelingen van het CRPD-Committee aan de EU op 3 september openbaar gemaakt worden. (de grootste uitdaging daarbij is het omgaan met de gedeelde taken/verantwoordelijkheden tussen de EU en de lidstaten). Het is een zeer complex maar wel zeer belangrijk proces. Mijn verslag van de conferentie van EDF is te vinden op http://punkertje.waarbenjij.nu/reisverslag/4835742/edf-ga-in-warsaw-with-a-smile

De reis naar Warschau was bovendien ontzettend gaaf. In het vliegtuig zat ik langs de zangeres van de band Epica, en zij heeft me op de gastenlijst gezet voor een festival op de Universiteit in Warschau (Ursynalia 2015). En zo liep ik enkele uren na aankomst in Polen als VIP rond op een festival, met een artiestenbandje en een backstage-pas. Dat was natuurlijk een onvergetelijke en supercoole ervaring.

Een dag na mijn terugkomst uit Warschau, vertrok ik op 1 juni alweer naar Brussel, voor een hoorzitting bij het Europees Parlement op 2 juni 2015, georganiseerd door de European Association of Service Providers for Persons with Disabilities (EASPD) over het thema Co-production. Men is zoekend naar bouwstenen voor Europees beleid inzake goede vormen van samenwerking en co-productie met alle partijen in de zorg, en in lijn met het gedachtengoed van het VN-verdrag, wat inhoudt dat clienten de regie hebben over de zorg die zij ontvangen. Ik gaf daar een presentatie over het inzetten van Eigen Kracht-conferenties om dwang te voorkomen, als voorbeeld van een co-productie-proces tussen hoofdpersoon, naasten en hulpverleners. Die presentatie werd zeer goed ontvangen. Zie ook: http://punkertje.waarbenjij.nu/reisverslag/4836357/presentation-at-easpd-hearing-on-co-production#ad-image-121707102

Op 11 juni was ik in Utrecht voor een besloten conferentie over het Nederlandse pilot-project met het inzetten van Eigen Kracht-conferenties om gedwongen psychiatrische maatregelen te voorkomen (daarover volgt nog een apart verslag). Inmiddels is het projectgeld in Nederland op, en lijkt het weer zeer moeilijk om een nieuw budget te vinden voor verdere uitrol en studie van Eigen Kracht-conferenties bij het voorkomen van dwang. Dit staat in een schril contrast met de internationale interesse en waardering voor dit pilot-project!

Volgende maand ga ik van 15-31 juli naar Japan! Ik ben uitgenodigd om training te geven over het inzetten van Eigen Kracht-conferentie bij het voorkomen van dwang, want men wil dit project ook opzetten in Japan, en er is subsidie verleend van de Japanse overheid om mij en 2 trainers vanuit de Eigen Kracht-centrale (Rob en Hedda) in te vliegen voor een 4 daagse training, gericht op het opleiden van verwijzers en coordinatoren in Japan, die daarna in staat zijn om daadwerkelijk Eigen Kracht-conferenties te organiseren om dwang te voorkomen in Japan.

Natuurlijk ben ik daar heel erg trots op, en ik zie er erg naar uit om Japan te bezoeken.

Eind augustus zal ik ook weer naar Geneve gaan, om de 14e sessie van het CRPD-Committee bij te wonen, en met name om de rechten van mensen met psychosociale beperkingen in de EU-evaluatie-sessie onder de aandacht te brengen via het aankomende schaduwrapport van ENUSP. We hopen dat het CRPD-Committee met sterke aanbevelingen zal komen. De Europese Commissie heeft reeds besloten dat zij de Concluding Observations als bindend zullen beschouwen en stellen dat mensenrechten niet enkel een prioriteit zijn, maar een verplichting. Het EU-evaluatie-proces biedt dus een kans op meer aandacht en beleid voor de rechten van mensen met psychosociale problematiek  op Europees niveau.

 

De voorgaande Concluding Observations van het CRPD Committee zijn overduidelijk in het standpunt tegen dwang in de GGZ, zie bijvoorbeeld de CO’s over Duitsland (onder art 14 en 15, pagina 5-6):  http://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=CRPD/C/DEU/CO/1

Zoals gezegd, ik zie een toenemende kloof tussen de Nederlandse ontwikkelingen en de internationale ontwikkelingen. Internationaal is er veel vraag naar mijn werk, mijn kritiek en mijn verbeter-ideeen, en ik word keer op keer gevraagd om mee te denken over de implementatie van het VN-verdrag in allerlei landen en internationale organisaties, maar in Nederland niet, terwijl er ook in Nederland nog echt heel veel te verbeteren is in de GGZ. Waar zijn onze ambities in het zorgen voor kwetsbare burgers in de samenleving??? Wanneer gaat Nederland weer meedoen aan de ontwikkelingen van deze eeuw?

 

Onthoud goed: Het is helemaal niet onmogelijk om de zorg te verbeteren in Nederland. Het is juist een passende uitdaging. Help ons iedereen te overtuigen.

 

Ook u kunt meehelpen!

De activiteiten van Stichting Mind Rights worden mede mogelijk gemaakt door  giften en donaties. U kunt ons steunen met een gift of donatie op rekeningnummer:

IBAN:   NL31 INGB 0002762216 ten name van Stichting Mind Rights, Eindhoven.

Een andere wereld is mogelijk!

Veel Europese activiteiten – sponsoring nodig

Het is weer een lekker drukke tijd, want behalve dat ik bij het VN CAT Committee in Geneve ben geweest op 11 mei 2012 voor de sessie over kooibedden in Tsjechie, heb ik ook nog heel veel andere afspraken. Het is wel fijn dat er zoveel vraag is naar mijn geluid.

Gastles op ROC Eindhoven
Op woensdag 16 mei 2012 heb ik een gastles van 2 uur verzorgd bij ROC Eindhoven, school voor de zorgsector (Karel Martelweg). Dat was erg leuk om te doen. Het werd ook goed ontvangen door de studenten. Ik ben meteen al gevraagd of ik dit vaker wil doen, en dat wil ik wel.

Ontvangst van delegatie van RUSIHAK, Turkse clientenbelangen organisatie
In de week van 20 t/m 27 mei 2012 is er een delegatie van de Turkse belangenorganisatie RUSIHAK op studiereis door Nederland. Zij willen een aantal sociale GGZ-initiatieven bezoeken. Ze komen ook naar Eindhoven, en ze zouden op woensdag 23 mei een voorlichting krijgen over Eigen Kracht en het Eindhovens Model.

Team Eigen Kracht-Eindhoven zat klaar met een heerlijke lunch, oa versterkt met Mehmet Yucel , een Eigen Kracht-coordinator afkomstig uit Turkije, die momenteel ook bezig is om Eigen Kracht-conferenties in Turkije op te zetten, en daarover contacten heeft met de Turkse overheid. Helaas bleek de delegatie een dubbele afspraak te hebben, en konden ze niet komen. (de lunch hebben we toen maar uitgedeeld).

Gelukkig is het gelukt om de afspraak te verschuiven naar vandaag, donderdag 24 mei 2012. Het was alleen wel erg jammer dat Mehmet er nu niet bij kon zijn, maar dat contact leggen we verder wel via email. Het was een heel interessante uitwisseling, en ik denk dat hier een vervolg uit zal komen. Er is in Turkije nagenoeg niets aan zorg buiten de grote GGZ-instellingen, en de situatie voor clienten is bijzonder schrijnend. Daar willen we allemaal graag iets aan doen, en Eigen Kracht conferenties (Family Group Conferencing) zou volgens ons allemaal een goede methode kunnen zijn.

We hebben het volgende 8 minuten filmpje laten zien om uit te leggen wat een Eigen Kracht-conferentie is: http://www.youtube.com/watch?v=YEDg0FPqGZc

Het was een prettige bijeenkomst, en we vonden het allemaal fijn dat de uitwisseling alsnog plaats had kunnen vinden. We houden contact, en we zijn welkom om RUSIHAK te bezoeken in Istanbul.

 

> Drukke agenda <
Ik heb nog een heleboel dingen liggen waar ik aandacht aan moet geven, zoals het Eindhovens Model en het verdere wetsvoorstel, en het bijwerken van mijn website en administratie. Dus daar hoop ik de komende dagen nog wat tijd voor te hebben.

De komende tijd heb ik ook weer een heleboel dingen op het programma staan, zoals:

Sociaal platform for NGO’s in Brussel (voor ENUSP)
Op 12 juni 2012 is er een contact gepland met het Sociaal Platform voor Sociale NGO’s in Europa (zie ook http://www.socialplatform.org/). Het Sociaal Platform zit in Brussel en is een koepel voor sociale organisaties. Ik zal samen met Jan Verhaegh pleiten voor accreditatie van het Europees Netwerk van Users/Survivors of Psychiatry (ENUSP, www.enusp.org) in de lijst van geregistreerde NGO’s in het Sociaal Platform van de Europese Unie. Dit houdt in dat het Europees Netwerk op een lijst komt van geregistreerde organisaties, waardoor ENUSP officieel meer status en inspraak krijgt, en ook de mogelijkheid voor subsidies vergroot wordt. Ik zal daar het Wereldnetwerk (WNUSP, www.wnusp.net) vertegenwoordigen. WNUSP is geregistreerd op de lijst van de VN (ECOSOC status), en het Europees Netwerk is onze dochterorganisatie.

Teambijeenkomst Arkin GGZ Amsterdam
Op 15 juni ben ik uitgenodigd voor een teambijeenkomst bij Arkin (GGZ Amsterdam), waar een beveiligde rustkamer het onderwerp van gesprek zal zijn. Ik sta hier wel kritisch tegenoverx85

SPT expert session on monitoring places of detention – Geneve
Op 19/20 juni 2012 ben ik uitgenodigd als expert in Geneve, voor een workshop aan de SPT (Subcommittee on Prevention on Torture, zie ook http://www2.ohchr.org/english/bodies/cat/opcat/index.htm ).

Deze workshop zal gaan over vrijheidsbeperkende maatregelen en het monitoren van mensenrechtenschendingen met name in zorginstellingen. Deze workshop is onderdeel van een 2-daags besloten verdiepingsprogramma speciaal voor dit VN-committee. Ik ben er natuurlijk erg trots op dat ik ben uitgenodigd als expert. Ik zal ook het wereldnetwerk WNUSP vertegenwoordigen bij het publieke deel van deze sessie.

 

>> Sponsoring nodig voor activiteiten <<
Verder zal ik ook aan sponsoring moeten gaan werken, want ik ben namelijk ingeloot voor een aantal activiteiten, zoals:

Zomerschool: Mental Disability Law in Practice – Centraal Europese Universiteit – Budapest
Van 16 t/m 27 juli 2012 ben ik ingeloot voor de zomerschool Mental Disability Law in Practice, aan de Centraal Europese Universiteit in Budapest, Hongarije , zie ook http://www.summer.ceu.hu/mentaldisability-2012.

Deze cursus wordt georganiseerd door MDAC (Mental Disability Advocacy Centre, www.mdac.info) . Ik hoef geen lesgeld te betalen, maar de verdere onkosten, zoals reis, accommodatie en leefgeld zullen toch rond de 700 euro uitkomen. Dat is toch een flink bedragx85 Ik weet nog niet of ik dat bijeen zal kunnen brengen.

Horatio congress of European psychiatric nurses – Stockholm
Tenslotte mag ik ook weer een posterpresentatie over het Eindhovens Model geven bij het congres van Horatio, European Psychiatric Nurses, dat van 20-23 september 2012 in Stockholm zal plaatsvinden. Zie ook http://www.horatio-web.eu/

Ook hiervoor zal ik sponsoring nodig hebben om deel te kunnen nemen.

Naar Geneve voor ENUSP en WNUSP
Aangezien het ook regelmatig voorkomt dat Actiegroep Tekeer tegen de isoleer! / Stichting Mind Rights financieel bijdraagt als ik wordt gevraagd om ENUSP of WNUSP te vertegenwoordigen bij bepaalde sessies van de VN in Geneve, is sponsoring wel echt een punt van aandacht om ook dit soort dingen te kunnen blijven doen.

Steun onze acties!!
Iedereen kan steunen door een bijdrage op (ING) rekeningnummer: 2762216 ten name van Stichting Mind Rights in Eindhoven. Elke donatie, groot of klein, wordt gewaardeerd.

In actie tegen Tsjechische kooibedden bij de VN in Geneve

Ik heb op 10-11 mei 2012 een last-minute trip naar de VN in Geneve gemaakt.

Ik was gevraagd door het Europees Netwerk van Users/Survivors of Psychiatry (ENUSP, www.enusp.org ) om een bijdrage te doen aan de 48e sessie van het Committee Against Torture (CAT), waarbij de Tsjechische Republiek beoordeeld zou worden op naleving van de mensenrechtenverdragen.

Het Committee Against Torture (CAT) is een organisatie van 10 onafhankelijke experts uit heel de wereld, die beoordelen of het Verdrag tegen marteling en andere wrede, inhumane of vernederede behandeling of bestraffing wordt nageleefd in de staten die getekend hebben voor dit Verdrag.(De officiele naam is: Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, afgekort tot CAT en OPCAT voor het Optional Protocal, zie ook http://www2.ohchr.org/english/bodies/cat/ )

De Staten moeten elke 4 jaar een rapport uitbrengen, en het CAT committee beoordeelt dan hoe de situatie ervoor staat. Om alle informatie boven tafel te krijgen praat het CAT Committee ook met stichtingen en mensenrechtenorganisaties, zoals het Europees Netwerk. Het CAT Committee stelt na haar onderzoek een lijst op met aanbevelingen en punten van bezorgdheid. Dat zijn de Concluding Observations.

Ik was uitgenodigd voor de Private Session of CAT on Czech Republic op vrijdag 11 mei 2012, waarbij het CAT Committee dus met stichtingen wilde praten om te kijken of en hoe er mensenrechten worden geschonden in Tsjechie.

De Tsjechische clientenorganisatie heeft zich samen met het Europees netwerk ENUSP sterk gemaakt tegen kooibedden en netbedden. Ze vroegen mij om hun pleidooi te versterken, aangezien ik een expert ben op het gebied van het terugdringen van dwang, en ook bestuurslid van het Wereldnetwerk WNUSP, World Network of Users and Survivors of Psychiatry, www.wnusp.net . Ik was daar samen met Michal Caletka (ENUSP deputy member en Czech survivor of Caged beds).

We wilden het CAT Committee voorlichten, zodat ze precies zouden kunnen begrijpen wat er allemaal fout is aan dwangmaatregelen, en in het bijzonder kooibedden en netbedden. Een goed begrip is belangrijk, want we willen natuurlijk dat het CAT Commitee de mensenrechtenschendingen in de psychiatrie ook in andere landen kan signaleren en aan de kaak kan stellen. Onze missie was dus iets breder dan alleen de Tsjechische Republiek.

We hebben een heel duidelijk standpunt ingenomen tegen kooibedden en tegen dwang in het algemeen. Michal vertelde zijn verschrikkelijke ervaringen van 10 dagen in een kooibed toen hij psychische hulp nodig had. Ik vulde zijn verhaal aan met een wat algemener pleidooi tegen dwang in de psychiatrie.

Het was heel bijzonder om bij te kunnen dragen aan deze sessie van de VN, en om concreet de mensenrechten te verdedigen op dit niveau. Het voelt ook zo fijn om deel uit te maken van een internationaal netwerk, want dat verbindt ons en versterkt ons. We zijn allemaal pioniers in ons eigen land, maar in het internationale netwerk vinden we elkaar (ENUSP/WNUSP). Het is zo fijn als we elkaar samen kunnen versterken. En de internationale netwerken zijn in de groei, en we worden met de dag daadkrachtiger. Het was dus heel erg inspirerend om deze sessie bij het CAT committee te kunnen doen. We voelen de groei die ENUSP doormaakt, en dat maakt ons allemaal trots!!

Het was dus een zeer geslaagde actie voor ENUSP (www.enusp.org )

Mijn Engelstalige verslag is te lezen op www.punkertje.waarbenjij.nu