Media-berichten over dwang in de GGZ

 

Recentelijk was er weer aandacht in de media voor het onderwerp dwang in de GGZ.

Op maandag 29 augustus 2016, was ik bij GGZ Breburg in Breda, voor een interview met Nieuws en Co van Radio 1.

Ik was uitgenodigd samen met 2 andere ervaringsdeskundigen; Mink de Vries, die een pleidooi voor isoleercelgebruik had gepubliceerd (zie https://www.nd.nl/nieuws/opinie/stop-mij-maar-in-de-isoleercel.1977754.lynkx ) en Bram Berkvens, werkzaam bij de High-Intensive-Care psychiatrie (HIC) Breburg (http://hic-psy.nl/ )

 

In het radio-debat leken meningen aanvankelijk te verschillen, maar gaandeweg bleek dat er toch meer overeenkomsten waren dan verschillen, en zaten we eigenlijk toch allemaal op dezelfde lijn. Wat het meest belangrijk is voor herstel, is respectvol contact, met de nadruk op respect. De isoleercel is  geen synoniem voor contact, en is inhumaan.

Mink zei uiteindelijk: “het belangrijkste is dat je humaan wordt behandeld”. Hij herkende de pijn van de isoleertrauma’s die Bram en ik beschreven. Hij had nog wel vragen over hoe het nu anders zou moeten. Mink eindigde met de opmerking: “ ik heb het idee dat de GGZ  nu iets gaat veranderen aan een aftandse auto, er mankeert iets, en dat gaan ze er nu uit halen (dat is de isoleercel),. maar de rest van de problemen blijft bestaan, en de auto loopt nog steeds niet.” Daarover waren we het allemaal eens. Er is een cultuurverandering over de hele breedte van de GGZ nodig.

 

De radio-uitzending is terug te luisteren via internet, op http://www.nporadio1.nl/nieuws-en-co/uitzendingen/418782-2016-08-29

(Kies het eerste uur van de uitzending, van 16.00 tot 17.00, en luister na ca 15 minuten naar de introductie en na ca 45 minuten naar het debat)

 

*

Die avond , maandag 29 augustus 2016, was er ook bij Nieuwsuur op NPO 2 aandacht voor dwang in de GGZ.

Zie:

http://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2128728-aantal-dwangopnamen-bijna-verdubbeld.html

en

http://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2128815-door-die-dwangopnames-werd-ik-alleen-maar-gekker.html

 

Ook bij Nieuwsuur kwam een ervaringsdeskundige aan het woord. Lilian vertelde over haar afschuwelijke ervaringen met gedwongen opname. “Het voelt als een gevangenis. Wat hebben ze me afgepakt, dat deel van mijn leven, en met name de jeugd van mijn kinderen, dat deel krijg ik niet meer terug”. Vreselijke herinneringen heeft ze aan het vastgebonden zijn in de ambulance. “Door het vastgebonden zijn, ben je eigenlijk de grip op je leven al kwijt, en dat is heel vernederend en beangstigend. Na mijn opname heb ik traumaverwerking moeten doen voor hetgeen me is overkomen en voor wat me is aangedaan in het kader van een zogenaamde behandeling”.

(Dit was een erg indringend en sterk interview, dat hopelijk de nodige mensen aan het denken zet )

 

Prof. Guy Widdershoven stelde: ”Dwang is vrijheidsbeneming. Bij dwang wordt iemand op een manier bejegend die niet past bij het contact dat de kern van de hulpverlening is. De cijfers zijn echt veel te hoog. Er wordt te makkelijk naar het middel (dwang) gegrepen, en er is te weinig aandacht om het terug te dringen”.

 

Er werd gesteld: Er is nog veel winst te behalen in preventie, zoals door intensieve zorg thuis, waardoor dwang kan worden voorkomen. Maar die zorg staat onder druk. De zorg verschraalt en er zijn steeds minder mogelijkheden voor vrijwillige zorg, dus dat werkt tegen elkaar in.

 

GGZ Nederland noemt de stijging van het aantal dwangtoepassingen “onwenselijk” en vestigt de hoop op het nieuwe wetsvoorstel Verplichte GGZ. “GGZ Nederland verwacht dat de nieuwe wet meer juridische mogelijkheden geeft, om het gat te verkleinen tussen geen zorg en gedwongen opnames.”

(NB, dit is een enorme misvatting, want wetsvoorstel Verplichte GGZ regelt enkel de procedure voor dwangtoepassing, en verandert niets aan de beschikbaarheid van het overige zorgaanbod, noch financiering  enz.  – men kan dwang en zorg niet zomaar als synoniem beschouwen!)

 

“Ook in de huidige wet is dwang bedoeld als een uiterste redmiddel”, benadrukt Prof. Guy Widdershoven. “De huidige wet zegt ook al dat je dit moet zien te voorkomen, maar blijkbaar stimuleert die wet daar niet toe. De vraag is of die nieuwe wet dat wel gaat stimuleren. Als die nieuwe wet zegt dat je ook in de thuissituatie allerlei dwangtoepassingen mag doen, dan kan dat ertoe leiden dat de dwang alleen maar toeneemt”.

(inderdaad, het verruimen van de mogelijkheden voor dwang leidt waarschijnlijk niet tot een daling in de dwangtoepassing – het nieuwe wetsvoorstel slaat de plank finaal mis, en moet verdwijnen)

 

*

Helaas –

Ik vond het erg pijnlijk om te zien dat er in de Nieuwsuur-uitzending nog steeds een podium was voor de ouderwetse opvatting “dat dwang soms nodig is”, (waarbij dwang en zorg als synoniem worden gebruikt) terwijl het toch o-zo duidelijk is dat dwang niet heilzaam is voor de client. Het draagt niet bij aan herstel, en het maakt dus niks BETER, maar het onttrekt de problemen wat meer uit het zicht. Dat is geen oplossing maar struisvogel-politiek van de gevestigde orde!

Dit kan zo echt niet langer!

 

*

Het bezoek aan de isoleercel, de schrijnende ervaringsverhalen van anderen, en de ouderwetse opvattingen die her en der nog te vinden zijn, hakken er eerlijk gezegd ook in bij mij. Ik voel een enorme kwaadheid tegenover het onrecht dat zich nog steeds voltrekt. Ik wil iets doen om dit te veranderen.

 

Er is een tegengeluid nodig. 

We werken momenteel aan verdere acties…