Maandelijks archief: september 2017

Iemand shocken totdat die stil wordt?? Dat is geen zorg, maar marteling!

Posted on by
Beantwoorden

De recente berichten over het gebruik van stroomstootwapens (tasers) in de GGZ, in de isoleercel nota bene, zijn ronduit afschuwelijk. (Zie o.a. EenVandaag van 5 sept 2017,  Psychiatrische patient getaserd in separeercel: http://binnenland.eenvandaag.nl/tv-items/76489/psychiatrisch_pati_nt_getaserd_in_separeercel )

Uiteraard is Stichting Mind Rights, net als velen, verbolgen over het gebruik van stroomstootwapens (tasers) in de GGZ. Iemand shocken totdat diegene stil wordt is geen zorg. Dat is ouderwetse tucht en heeft niets met welzijn te maken! Dergelijke maatregelen zijn een overduidelijke schending van mensenrechten.

De Verenigde Naties (VN) leverde al verschillende malen kritiek op het gebruik van dwangmaatregelen in de Nederlandse GGZ, en roept op tot een algehele beeindiging van dwang in de zorg. (Zie ook de leeslijst met aanvullende informatie onderaan dit artikel.)

Ook leverde de VN al in 2013 kritiek op Nederland aangaande het gebruik van tasers, omdat de inzet van tasers doorgaans de drempel naar geweldsinzet verlaagd, en het risico op letsel en zelfs de dood wordt onderschat. (zie o.a. EenVandaag, 31 mei 2013, Kritiek VN op brede inzet tasers bij Nederlandse politie:  http://www.eenvandaag.nl/justitie/46037/kritiek_vn_op_brede_inzet_tasers_nederlandse_politie )

In 2013, toen de Nederlandse staat zich moest verantwoorden aan het VN Comite tegen Foltering (CAT Committee) werden zowel dwang in de GGZ, als de inzet van tasers (en ook veel aspecten van het Nederlandse immigratiebeleid) als onderwerpen van marteling, foltering en wrede, inhumane en vernederende behandeling of bestraffing aangemerkt. (Zie ook het originele rapport, CAT/CO/NLD/5-6, van het VN Comite tegen Foltering (CAT Committee) over Nederland: http://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=CAT/C/NLD/CO/5-6&Lang=En  )

Het is totaal onbegrijpelijk dat de inzet van allerlei omstreden middelen (dwang, tasers) in Nederland anno 2017 nog steeds toeneemt, in plaats van afneemt.

En hier blijft het niet bij.

Ook de oudere vorm van stroomstoten in de GGZ is aan een comeback bezig. We hebben het over Electroshocks (ook wel Elektro-Convulsie-Therapie, ECT, genoemd). Stichting Mind Rights heeft viavia cijfers toegeschoven gekregen over het gebruik van ECT in Nederland, zelfs onder dwang. De cijfers zijn ronduit schokkend: Ik citeer:

“Uit een analyse van de meest recente declaratiedata door Vektis blijkt dat er in 2014 in de curatieve gezondheidszorg 13.867 keer ECT is toegepast, bij 966 patienten. In 2015 was dit 14.858 keer bij 966 patienten. Omdat in de langdurige GGZ de toepassing van ECT niet apart als verrichting wordt geregistreerd, zijn daarover geen cijfers te melden.

Uit de Bopzis-registratie en Web based Survey van de Inspectie Gezondheidszorg (IGZ) blijkt hoe vaak GGZ-instellingen ECT behandelingen onder dwang melden. In de jaren 2014, 2015 en 2016 is dit respectievelijk 26, 28, en 27 keer het geval geweest.”

(zie hier een kopie van de brief van het Ministerie van VWS, waar deze data op te vragen zijn).

ECT antwoord VWS 22 mei 2017_Noname1.jpeg

Er worden dus vele duizenden Electroshocks per jaar uitgevoerd in de Nederlandse GGZ!

Hierbij wordt een weefselbeschadiging opgeroepen, waarbij men hoopt dat hiermee het problematische gedrag afgewend kan worden…

Stichting Mind Rights is verbijsterd er anno 2017 nog zoveel Electroshocks worden toegepast in Nederland. In feite heeft een klap met een honkbalknuppel ongeveer hetzelfde effect als een stroomstoot om iemand “stil” te krijgen. Maar dat kan absoluut geen zorg genoemd worden!

Dit soort “behandelmethoden” zijn een gevolg van een compleet verkeerde beeldvorming en denkwijze over GGZ-problematiek, waarbij een GGZ-probleem wordt beschouwd als een defect in een individu, terwijl het veel meer om psychosociale samenloop van omstandigheden gaat. Ook Professor Jim van Os beschrijft de noodzaak van vernieuwde beeldvorming rond GGZ-diagnostiek in zijn werk (www.schizofreniebestaatniet.nl).

En ook het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen volgt deze lijn, en stelt dat een “beperking” niet in de persoon zit, maar in de samenleving waar barrieres zijn. De samenleving is niet berekend op de daadwerkelijke diversiteit van mensen. Dat moet dus veranderen. Iedereen hoort bij de samenleving, en gezondheidsstatus mag geen voorwaarde zijn voor participatie, en geen reden voor uitsluiting.

Nieuwe GGZ
Wat nodig is, is zorg die gericht is op inclusie en het behoud van rechten, en respect voor de wensen en voorkeuren van de persoon zelf.

Het opleggen van vrijheidsbeperking op grond van beperking is in strijd met mensenrechtenverdragen. GGZ-diagnoses zijn bovendien niet objectief toetsbaar, hetgeen dergelijke vrijheidsbeperking uitermate arbitrair en willekeurig maakt. Gedwongen opnames en andere dwangtoepassingen in de GGZ zijn daarmee juridisch achterhaald.

Ook vanuit sociaal en ethisch perspectief is dwang in de zorg achterhaald. Controle en zorg zijn twee totaal verschillende zaken. Helaas gaat de huidige “oude GGZ” vooral over controle, en niet zozeer over welzijn. Daarom is er een “nieuwe GGZ” nodig, en daar wordt op veel plaatsen al hard aan gewerkt. Clienten, familie en hulpverleners willen al jaren van dwang af, en er worden tal van inspanningen verricht om goede, dwangvrije zorg en de Nieuwe GGZ te realiseren.

Zie bijvoorbeeld het Dolhuys-manifest http://hic-psy.nl/dolhuysmanifest/

Er is ook een brede een actieve stroming tbv “de Nieuwe GGZ” op internet, zie http://www.denieuweggz.nl/ en social media.

Maar de Nederlandse overheid toont totaal geen leiderschap voor de alom beoogde verandering van dwang naar zorg. Terwijl er toch duidelijk een inhaalslag te maken is.

Helaas heeft de overheid de geoormerkte budgetten voor het landelijke dwangreductie-project “Dwang en Drang” in 2012 stopgezet, terwijl de zorg nog lang niet op een acceptabel nivo is gebracht. De Nederlandse politici schijnen zich niet druk te maken over de kwaliteit van de GGZ, en ze lijken te wachten tot het probleem zichzelf oplost??? Terwijl we het hier over fundamentele mensenrechtenschendingen hebben: een taser gebruiken IN een isoleercel.. Terwijl iemand al naakt is, en kwetsbaar… Dat is bruut machtsvertoon, buiten alle proporties.

AFWACHTEN is niet de juiste houding als het gaat om mensenrechtenschending.

Wat nodig is, is proactief beleid om dergelijke mishandelingen te voorkomen. Er is MEER INVESTERING en LEIDERSCHAP nodig, om het hele GGZ-systeem te transformeren, van oud naar nieuw, van dwang en tucht naar echte zorg. Van uitsluiting naar inclusie.

Vandaag is iedereen nog steeds geschokt over het gebruik van de taser in de isoleercel in de GGZ. Maar hoe zit dat morgen, of na het weekend?

De gruwelen en tekortkomingen in de zorg zijn een terugkerend onderwerp in de media. Maar toch gebeurt er steeds niks wezenlijks… En de situatie is werkelijk afschuwelijk.

Tasers en Electroshocks, isoleercellen en vastbind-riemen, dwangmedicatie, en allemaal met risico op dodelijk afloop.

De lijst van onmenselijke en levensgevaarlijke “incidenten” gaat door en door.

Dit gaat niet over incidenten, dit gaat over een structureel probleem!
WANNEER IS HET ERG GENOEG OM DAADWERKELIJK IN ACTIE TE KOMEN?
DIT PROBLEEM GAAT NIET VANZELF WEG!

De GGZ voldoet totaal niet aan de eisen van deze tijd.

Blijven we “goedkope stroomstoten” uitdelen om mensen “rustig” te houden, of gaan we ons echt bekommeren om elkanders welzijn, en daar de bijbehorende moeite voor doen? Dat lijkt me een zeer belangrijke vraag.

De overheid dient ervoor te zorgen dat de trend van toenemende hardhandigheid in de GGZ gestopt wordt. Afwachten is allang geen optie meer. Het gaat hier over grove mensenrechtenschendingen. Wat nodig is, is actief beleid voor verbetering van de GGZ.

Weg met wetsvoorstel Verplichte GGZ
Wetsvoorstel Verplichte GGZ moet van tafel, aangezien dit wetsvoorstel over dwang, tucht en hardhandigheid gaat, en niet over daadwerkelijk zorg in lijn met de mensenrechten. Dit wetsvoorstel is in strijd met de mensenrechten en daarom onuitvoerbaar.

Ditzelfde geldt ook voor Wetsvoorstel Zorg en Dwang, en Wetsvoorstel Forensische Zorg. Al deze dwangwetten zijn gestoeld op achterhaalde visies over “de zogenaamde heilzaamheid van dwang” (Oude GGZ). Maar dwang (opsluiten, vastbinden, platspuiten, taseren) is niet heilzaam en draagt NIET bij aan welzijn of herstel. Het is alsof je straf krijgt voor het hebben problemen! Echte zorg is aandacht.

Er is een geheel nieuw wetsvoorstel nodig, in lijn met het gedachtengoed van de Nieuwe GGZ, en het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met Beperkingen. Dit wetsvoorstel dient goede zorg te regelen in plaats van dwang, zodat een tekort aan goede zorg nimmer meer kan leiden tot een noodgreep naar dwangmaatregelen.

ZORGTEKORTEN ZIJN ONACCEPTABEL!
DIT KAN NIET ZOMAAR VOORTBESTAAN.

Wat zal de politiek nu aan deze akelige impasse van groeiende zorgtekorten en groeiende dwang gaan doen????

Op dit moment liggen de wetsvoorstellen over “gedwongen zorg” (WVGGZ, WZD en WFZ) in de Eerste Kamer voor behandeling.

Op 16 mei 2017 was er bij de Eerste Kamer in Den Haag een Deskundigenbijeenkomst over deze wetsvoorstellen over dwang in de zorg, zie ook mijn verslag op: https://tekeertegendeisoleer.wordpress.com/2017/05/18/verslag-van-deskundigenbijeenkomst-gedwongen-zorg-16-mei-2017-bij-eerste-kamer/

Of lees het officiele verslag op: https://www.eerstekamer.nl/9370000/1/j9vvhwtbnzpbzzc/vkf3atsoy0zv/f=y.pdf

Helaas werd de deskundigenbijeenkomst bij de Eerste Kamer gedomineerd door bijdragen van de oude stempel (de Oude GGZ).

Op 27 juni 2017 , kwamen de vragen van de Eerste Kamer fracties online ter beschikking, zie: https://www.eerstekamer.nl/9370000/1/j9vvhwtbnzpbzzc/vkffiugwvf7u/f=y.pdf

Helaas getuigen ook de vragen van de Eerste Kamerleden niet echt van een bewustzijn van de noodzaak tot verandering van de GGZ. De vragen gaan nauwelijks over welzijn of zorg, maar vooral over de nadere invulling van de diverse procedures, rolverdelingen, verantwoordelijkheden, kostenverdelingen enz. Men lijkt nauwelijks te beseffen over welke praktijken het hier gaat….

Enkel de SP en Groenlinks stelden naast technische vragen ook enkele kritische vragen rond de ethische aspecten van dwangtoepassing in de zorg, en de relatie met mensenrechten (CRPD artikel 12, 14 en 15, dwz het universele recht op handelingsbevoegdheid (zelfbeschikking), vrijheid, en vrijwaring van marteling en wrede, inhumane en vernederende behandeling of bestraffing).

Deze vragen zullen beantwoord worden met een Memorie van Antwoord. Hiervoor houden we de website van de Eerste Kamer in de gaten, https://www.eerstekamer.nl

Vermoedelijk komt er daarna een plenaire behandeling in de Eerste Kamer en een stemming over deze wetsvoorstellen. Het is nu dus enorm belangrijk om de Eerste Kamerleden te overtuigen van de noodzaak van de realisatie van een Nieuwe GGZ, en het voorgoed afschaffen van dwang in de zorg.

De Eerste Kamerleden kunnen op dit moment de Nieuwe GGZ maken of breken.

*

Maar de echte hamvraag voor iedereen is:  Is dit onderwerp, en de algehele verontwaardiging over het gebruik van tasers in de isoleercel van de GGZ volgende week ook nog in beeld? Of gaan we dan weer over tot de orde van de dag, in de “stilte” die we voor onszelf creeren door alles wat onplezierig is weg te duwen en buiten beeld te houden, en onszelf voor te houden dat geluk technologisch maakbaar is met behulp van een paar stroomstoten en andere repressieve taferelen uit de Oude GGZ?

Of gaan we het nu echt anders doen.
Gaan we samen bouwen aan de Nieuwe GGZ, en een geestelijk gezonde samenleving, en mensenrechten voor iedereen?

***

Nadere leeslijst voor aanvullende informatie:

Blog: Waarom gedwongen GGZ behandeling verboden moet worden: https://tekeertegendeisoleer.wordpress.com/2016/03/29/waarom-gedwongen-ggz-behandeling-verboden-moet-worden/

Blog: Advies aan Eerste Kamer inzake Verplichte GGZ: Regel zorg in plaats van dwang! https://tekeertegendeisoleer.wordpress.com/2017/03/26/advies-aan-eerste-kamer-inzake-verplichte-ggz-regel-zorg-geen-dwang/

Artikelen uit de Campaign to support CRPD Absolute Prohibition of Commitment and Forced Treatment: https://absoluteprohibition.org/

*

6 June 2017, UN Special Rapporteur on Health, “World needs “revolution” in mental health care” : http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=21689

UN OHCHR, A/HRC/35/21 Report on the Right of Everyone to Mental Health, by UN Special Rapporteur on the Right of Everyone to the Highest Attainable Standard of Physical and Mental Health, see: http://ap.ohchr.org/documents/dpage_e.aspx?si=A/HRC/35/21

UN OHCHR, A/HRC/34/32, Report on Mental Health and Human Rights, see: http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/RegularSessions/Session34/Pages/ListReports.aspx

UN CRPD Committee’s General Comment no1. on CRPD article 12 Equal recognition before the law: http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/CRPD/Pages/GC.aspx

UN CRPD Concluding Observations on European Union (CRPD/C/EU/CO/1) and the Guidelines on CRPD Article 14 (2015).

UN CRPD Committee’s General Comment no5. on CRPD article 19 The right to live independently and to be included in the community: http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/CRPD/Pages/CRPDIndex.aspx