Congres Nazorg bij TBS

Op maandag 23 november 2009, was er gedurende de hele dag een conferentie over TBS, met als titel xe2x80x9cGoede nazorg, een zorg minder!xe2x80x9d in Eindhoven bij het conferentiecentrum van de GGzE.

De conferentiedag was georganiseerd door het clientenbelangenbureau van de GGzE (in het bijzonder door Toon Walravens). Bij de GGzE op het terrein is namelijk ook een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK, ofwel TBS kliniek) en het clientenbelangenbureau richt zich dus ook op de clienten van de TBS-kliniek, temeer omdat er geen eigen clientenbelangenbureau is binnen de hekken en muren van de FPK.

Het was een zeer interessante bijeenkomst met veel verschillende sprekers en inhoud.

De opening werd verzorgd door Prikkelz, een vrolijk duo dat met een stukje cabaret de dag leven inblies. Vervolgens was het woord aan Toon Walravens, ervaringsdeskundig begeleider GGzE.

Toon Walravens vertelde dat het wel/niet slagen van ontslag van een TBS-client vooral afhangt van zijn/haar natuurlijke omgeving (familie, vrienden, collegaxe2x80x99s, buren enz.). Vaak worden ex-TBS-clienten uitgestoten door hun omgeving vanwege de complexe problemen en de angst dat ze xe2x80x9cgevaarlijkxe2x80x9d zijn. Daardoor blijven veel TBS-clienten na ontslag ontworteld en eenzaam. Echter sociale contacten en kansen vormen de basis in het leven. Het gaat om xe2x80x9ceen plek om te mogen zijn, mensen die je vertrouwt en bij wie je aan kan kloppen als dat nodig isxe2x80x9d. Het is dus belangrijk om de natuurlijke omgeving van de client te betrekken en te steunen bij het ontslag en herstel, want zij leveren informele zorg aan de client en krijgen vaak als eerste signalen hoe het met de persoon gaat.

Er zijn dus professionals nodig die op locatie de client en zijn/haar omgeving kunnen ondersteunen op specifieke deelgebieden, die onderling een goede taakverdeling hebben, die ook ruimte en respect hebben voor deelterreinen die andere professionals en de natuurlijke omgeving beter kunnen vervullen. Voor allerlei diagnoses zijn er veel verschillende middelen op de markt, maar voor het terugdringen van stigma is er niets. Het is tijd om door te pakken. De goede initiatieven die er hier en daar zijn, moeten structureel doorgevoerd gaan worden om de nazorg voor ex-TBS-clienten goed te organiseren. Een ex-TBS-client is namelijk ook vooral een Mens die gewoon recht heeft op een leven in de samenleving, en recht heeft op menswaardige zorg.

Het was een uitermate sterk verhaal en een goed, inspirerend begin van de conferentie.

Daarna gaf de dagvoorzitter mr. drs. Rembrandt Zuijderhoudt een inleiding, waarbij hij zich afvroeg of nazorg mogelijk het belangrijkste was van alle zorg, want met name de nazorg moet recidive voorkomen. Bij strafzaken is de toonzetting vaak erg negatief, en dat laat weinig ruimte voor zorg. Het gebrek aan zorg binnen justitie is een bekend probleem. Nazorg lijkt vaak het toetje na een behandeltraject, maar wellicht is nazorg juist het begin van het behandeltraject. Deze overweging gaf dhr. Zuijderhoudt ons mee voor deze dag.

De volgende spreker was dhr. Robert van Montfoort, directeur behandelzaken De Woenselse Poort (FPK in Eindhoven).

Hij stelde dat er een circuit gevormd moest worden tussen de TBS en de reguliere GGZ, om doorstroom en passende zorgaansluiting te organiseren. TBS onderscheidt zich met name van de GGZ op het vlak van Risicotaxatie (diagnose), Delictanalyse (dynamiek) en Risicomanagement (signalering). Echter, het zorgaanbod binnen de TBS is veel beperkter, en ook de mogelijkheden voor dwangbehandeling (dwangmedicatie) zijn minder ruim in de TBS dan in de GGZ onder het BOPZ-kader. Ook FACT-wijkteams zijn vaak erg kansrijk, maar worden eigenlijk enkel onder de GGZ uitgevoerd. Voor sommige clienten zou het beter zijn als zij meer zorg (cure, rehabilitatie en care) zouden krijgen.

TBS duurt tegenwoordig gemiddeld 2x zo lang als vroeger (ca 8 jaar) en men staart zich feitelijk blind op de risicoxe2x80x99s zonder zorg te verlenen. Daarmee komt men geen stap verder. 

Robert van Montfoort stelde dat de GGZ haar verantwoordelijkheid hierin moet nemen, en meer samen met de FPK zou moeten werken aan een passend zorgaanbod. Volgens van Montfoort kan de GGZ best omgaan met het mogelijke extra gevaar, door goede ketenzorg te realiseren, waarbij samenwerking bovenaan staat. De GGZ kan dan zorg leveren, en de expertise van de FPK heeft men achter de hand. Ook is er samenwerking met Verslavingszorg en wil men meer samenwerken met de Verstandelijk Gehandicaptenzorg.

Er zijn inmiddels al een aantal voorzieningen voor deze xe2x80x9cstepped carexe2x80x9d met verschillende gradaties, zoals het Forensisch Psychose Instituut, de KIB, High Care, en ook de Veiligheidshuizen in de stad.

Cisca Joldersma, Tweede Kamerlid (CDA), zette uiteen dat incidenten over ontsnapte gewelddadige TBS-clienten te vaak de leidraad zijn voor politieke en maatschappelijke discussie. De beeldvorming rond TBS is erg negatief, maar internationaal lijkt ons TBS-systeem zo slecht nog niet. Echter vooral de nazorg is niet goed geregeld. Nu is ontslag uit een TBS-kliniek vaak het einde van het behandeltraject en de recidive ligt gemiddeld rond de 70%. De uitstroom zit hierdoor dus verstopt, en er is nauwelijks doorstroom naar andere voorzieningen. Mede omdat een TBS-maatregel gemiddeld steeds langer duurt, worden advocaten en rechters steeds terughoudender in het aanvragen van TBS.

Het is dus nodig om de koppeling met het vervolgtraject te maken (met de GGZ dus). De Long Stay van TBS kan bijvoorbeeld aansluiting maken met de Long Care van de GGZ, en ook ambulante mogelijkheden zoals FACT kunnen voor ex-TBS-clienten vrijgemaakt worden. Omdat er meer geld gaat naar een TBS-plaats dan naar een reguliere GGZ-plaats, lijkt het logisch om justitie zo lang mogelijk verantwoordelijk te laten zijn voor de nazorg-keten. Maar het is natuurlijk ook zo dat iemand niet levenslang onder justitie hoeft te vallen.   

Het belangrijk om een keten te vormen met de GGZ en de gemeente, waarbij justitie in het midden staat, met de zorg er omheen, zoals ook in de Veiligheidshuizen van de gemeente gebeurt. Daarom wordt er nu nagedacht over een nieuwe combinatie van beveiliging en zorg onder de naam xe2x80x9cForensisch Psychiatrisch Toezichtxe2x80x9ddat voor continuxc3xafteit via reclassering kan zorgen.

TBS legt van oudsher de nadruk op het beschermen van de client en de samenleving, maar een xe2x80x9crisicoloze samenlevingxe2x80x9d is niet rexc3xabel. Het lijkt alsof men is doorgeschoten in een veiligheidskramp. Het is nodig om de negatieve beeldvorming te weerstaan en te vertrouwen op de expertise van het clixc3xabntgericht werken. Hulpverleners moeten met xe2x80x9cprofessionele onbevangen onzekerheidxe2x80x9d risicoxe2x80x99s kunnen en durven nemen. Men moet de maximale kennis en kunde inzetten om op de grens van zorg en beveiliging werkelijke hulp te verlenen.

Tenslotte onderstreepte Cisca Joldersma nogmaals de woorden van Toon Walrave
ns over veiligheid en vertrouwen in de natuurlijke omgeving.

Het was toch wel een interessant verhaal.

Na de koffiepauze vertelde Anne Goossensen over de kwaliteit van nazorg aan kwetsbare groepen. Het is bekend dat bejegening in grote mate doorslaggevend is voor de kwaliteit van zorg, maar toch wordt de kwaliteit van zorg vaak geanalyseerd op basis van interventionisme (welke instrumentele en functionele handelingen er zijn gepleegd). Risicoxe2x80x99s worden dan ook vaak bestreden met incidentgerichte, evidence based handelingen, waarbij de client als eigenaar van het probleem wordt gezien, en de hulpverlener de oplossing maakt, door een interventie, via een protocol. Meestal is dat echter alleen symptoombestrijding.

Het gaat er, zeker in de psychiatrische sector, juist vaker om HOE iets gebeurd. Het is onderzocht dat de effectiviteit van psychotherapie slechts voor 15% afhangt van de gehanteerde methode, 40% van het succes hangt af van de levensomstandigheden (rehabilitatie enz.) en voor 30% is succes afhankelijk van de relationele aspecten van de zorg. Het is dus evident dat de bekende leefgebieden (inkomen, wonen, relaties en dagbesteding) meer aandacht verdienen, en ook de relationele aspecten van de zorg moeten veel meer centraal komen staan.

De presentietheorie stelt relationele aspecten in de zorg centraal. Presentie is geen handeling, maar de basisattitude voor relatievorming in de menslievende zorg (zie ook www.presentie.nl). Presentie betekent: er zijn voor de ander, de client zien staan, en erkenning van zijn/haar leven en xe2x80x9cwat er op het spel staatxe2x80x9dvoor hem of haar. Ieder mens heeft een eigen logica, ook al lijkt die soms onredelijk, ongewoon en onduidelijk. Hulpverleners moeten proberen open te staan voor contact volgens de logica van de client, en kijken wat er mogelijk is. De diagnose is van ondergeschikt belang, en de presentiebenadering neemt de gehele mens als vertrekpunt. De hulpverlener is present en maakt tijd en aandacht vrij, en probeert de behoeften van een client te lezen om hier flexibel op in te kunnen spelen (vroeg signaleren en preventie). Dit is een nieuwe manier van toezicht houden. Het contact verloopt daarbij niet meer enkel volgens de voorwaarden van de hulpverlener, zoals het vroeger was, maar flexibel en gericht op ondersteuning van de behoeften van de client.

Het was een erg goede presentatie met een warme menselijke klank.

Daarna kwam Hans Martin Don, wethouder in Eindhoven, ook met een zeer sterk, warm en menselijk verhaal over de uitvoering van beleid.

Hans Martin Don stelde dat een ex-gedetineerde een burger is van onze stad. Iedereen verdient een tweede kans. Nazorg is belangrijk, zowel vanuit sociaal oogpunt, maar ook vanuit zakelijk oogpunt. Minder recidive betekent minder schade en minder leed, en dus is het soms nodig om je nek uit te steken als gemeente.

Het is bekend dat de eerste 3 dagen na ontslag uitermate belangrijk zijn bij het voorkomen van een terugval (recidive). Als een persoon bij ontslag simpelweg de straat op wordt gestuurd met een plastic zak, dan is de kans op terugval het grootst. Het is gebleken dat de 4 leefgebieden (ID-kaart, inkomen, onderdak en dagbesteding) cruciaal zijn om recidive te voorkomen. Goede nazorg is in het belang van de client, maar ook in het belang van de samenleving. De gemeente Eindhoven investeert daarom in verschillende initiatieven die ex-gedetineerden helpen op deze levensgebieden, zoals wonen, werk en maatjes. Voorkomen is immers beter dan genezen

Wetten en financieringen worden hiervoor in de gemeente Eindhoven ruimhartig aangewend. Hans Martin Don stelt dat regels bedoeld zijn om ze te gebruiken, en niet om je erachter te verschuilen. Hij stelt dan ook zeer duidelijk dat hij vaak handelt uit de sociale geest van een wet, en zich niet laat tegenhouden door de kleine lettertjes. Hij stelt de mens centraal, niet de regels. Zo heeft de gemeente Eindhoven het WMO-gat aangevuld uit andere potjes, (en bijv. 30.000 euro betaald uit het participatiebudget, voor de opname van een persoon bij de GGzE). De gemeente heeft vervolgens de rekening naar VWS gestuurd. VWS wil echter niet in discussie over deze uitgaven, helaas.

Maar ik ben wel heel erg trots op onze sociale wethouder! Hans Martin Don geeft het goede voorbeeld en stelt mensen weer boven de regels. Hij springt werkelijk op de bres voor de kwetsbaren in de samenleving door zijn eigen nek uit te steken. Echt fantastisch!

De eerste workshop die ik na de lunchpauze volgde, ging over ACT en FACT (Altrecht, Utrecht), waarbij de zorg wordt geleverd op de plaats waar de client zich bevindt (thuis, op straat, in de cel, kortom overal), en dat kan net zo intensief zijn als een opname, maar het is voor bepaalde clienten (klassieke zorgmijders) vaak acceptabeler en prettiger dan een opname in een instelling. De (F)ACT-zorg is immers gericht op ondersteuning in het leven van de client zelf, en niet op het beperken van het leven van een client (wat de vroegere zorg vaak wel deed).

Er is nu in Utrecht een speciaal ACT-team actief voor xe2x80x9cTaaie rakkersxe2x80x9d, en die begeleiden personen die met veel psychosociale problemen kampen (zoals verslaving, agressie enz.) en vaak in contact komen met politie en justitie. Dit team hanteert een bejegening met klare taal en zakelijke onderhandelingen. De groep Taaie Rakkers zit vaak immers niet te wachten op emotionele gesprekken en zijn niet erg gevoelig voor de verleidingstactieken die in de reguliere ACT-teams (o.a. bij psychose-teams) worden ingezet. Taaie Rakkers komen vaak alleen als ze iets willen hebben van de zorg, en door duidelijke afspraken en voorwaarden weet deze groep waar ze aan toe zijn en lukt het vaak beter zich te handhaven zoals gewenst. Ook dit was weer een duidelijk en sterk verhaal, en het was erg goed dat er een ervaringsdeskundige bij was, die ook een vertelde over zijn ervaringen.   

De tweede workshop die ik volgde heette: Nazorg: GEWOON doen! Het ging over Exodus-huizen. Dat zijn huizen waar ex-TBS-clienten begeleid kunnen wonen en leven in de samenleving, in de eerste fase na ontslag. Exodus neemt alleen vrijwillige aanmelding aan van mensen die werkelijk gemotiveerd zijn om iets van hun leven te maken. In alle huizen geldt bijvoorbeeld een absoluut drugsverbod. In 2 van de 10 huizen in Nederland is er een specialisatie voor complexere problemen, zoals zwaardere GGZ-problemen, VG, en ex-gedetineerde vrouwen met kinderen.

Exodus is een onafhankelijk, particulier initiatief, dat draait op giften uit de samenleving. Het gaat om kleinschalige huizen die midden in de samenleving staan, en daarom is het belangrijk dat er lokale steun is voor zoxe2x80x99n huis. Er zijn ook veel vrijwilligers actief in het huis, waardoor de maatschappelijke steun voor dit soort projecten vaak groeit.

In een Exodus-huis is de client niet langer een casus, maar vooral een mens, die ook een verantwoordelijkheid draagt in het huis, en waarvan niet alles wordt overgenomen. Men biedt eigenlijk vooral ondersteuning bij de praktische zaken van het leven, en handelt vanuit het hart. (De Exodus-huizen zijn vroeger ontstaan vanuit een Christelijke filosofie, maar er zijn uiteraard geen cri
teria mbt religie in het huis).

Mensen leren het meest door ervaringen. Vallen en opstaan kan heel leerzaam zijn. In een Exodus-huis probeert men te oefenen in het xe2x80x9cgewone levenxe2x80x9d, en als het ware de levenskunst te leren. Een leuke opmerking daarbij was xe2x80x9cdat je een client ook een terugval moest gunnenxe2x80x9d.

Eind 2010 zal er in Eindhoven ook een Exodus-huis worden geopend. Meer info op www.exodus.nl 

Als laatste spreker was het woord aan Carsten Herstel (Hoofd DJI, Ministerie van Justitie). Hij vertelde dat justitie onderdeel wilde zijn van een bredere keten van zorg. De visie van het programma Forensische Zorg benadrukt de noodzaak om naar de integrale levensloop van een persoon te kijken. Omdat het bekend is dat de eerste paar dagen na ontslag uit detentie cruciaal zijn, maar de voorzieningen er vaak niet zijn om iemand nazorg te geven, is het nodig om het systeem aan te passen. En natuurlijk moet ook justitie de kwaliteit en effectiviteit vergroten, terwijl er kosten bespaard moeten worden.

Justitie kan zorgen voor de veiligheid op gesloten plekken, maar de tijd in detentie moet wel benut worden om recidive-vermindering te realiseren. (enkel en alleen opsluiten is zinloos zoals bekend). Het probleem van de schotten tussen verschillende systemen (GGZ en TBS) is al langer bekend, en er is een nieuw model ontworpen.

Bij justitie wordt ongeveer de helft van de benodigde zorg binnen de detentie (TBS) geleverd door eigen personeel, zoals medewerkers Maatschappelijke Dienst (MMD) en psychologen. De andere helft van de benodigde expertise wordt ingekocht bij de GGZ. Er zijn nu ongeveer 300 plaatsen in de GGZ bestemd voor gedetineerden, waarbij het uitgangspunt is dat de GGZ elke client moet kunnen helpen, ongeacht welke andere titels een persoon heeft. De inkoop van Zorg onder Dwang door Justitie valt onder de nieuwe wet Forensische Zorg (met een DBBC: Diagnose-Behandel en Beveilig-Combinatie), en via de GGZ valt het onder de wet Verplichte Zorg (met een DBC). Omdat de financiering en de systematiek hetzelfde is, kan er een betere overgang worden gemaakt van het een naar het ander.

Er worden nu door justitie 5 grote Penitentiaire Psychiatrische Centra (PPCxe2x80x99s) opgezet, in verschillende regios. De PPC in Vught is vorige week geopend. De PPCxe2x80x99s zijn bedoeld om gedetineerde clienten met psychiatrische problemen op te vangen en te behandelen. In een PPC wordt behalve beveiliging dus ook zorg geboden.

Carsten Herstel sloot af met de woorden: Over 5 jaar is justitie een ketenpartner en zit er meer toekomst in detentie.

Tenslotte werd deze lange dag afgesloten met een slotwoord van dhr. Zuijderhoudt en Toon Walravens, bloemen voor de sprekers, en een ontzettend leuke voorstelling van Prikkelz, waarbij het duo iedereen wederom hard liet lachen. Het was erg leuk.

Het was een zeer interessante en lange dag, waarover ik nog steeds niet helemaal uitgedacht ben.

20 jarig bestaan van de Rechten van het Kind

Vandaag bestaat het Universele Verdrag van de Rechten van het Kind 20 jaar.

Maar wat valt er te vieren? Er zijn nog steeds ca 500 kinderen die momenteel nog onterecht in de jeugdgevangenis zitten terwijl ze op de wachtlijst staan voor jeugdzorg. De overheid doet nu net alsof dit een xe2x80x9ctijdelijk organisatorisch foutjexe2x80x9d is, maar is dat wel zo?

Ik herinner me namelijk van mijn eigen opname uit 1994 (toen was ik 16) dat er geen plaats was in een jeugdafdeling, en daarom kwam ik tijdelijk op een gesloten afdeling voor volwassenen. Dus 15 jaar geleden waren er ook al wachtlijsten. Het lijkt dus eigenlijk alleen maar erger geworden te zijn.

Kinderen van nu worden ten tijde van een acute crisis xe2x80x9copgevangenxe2x80x9d in jeugdgevangenissen, en moeten dan meedoen mee aan het dagprogramma tussen de delinquenten. Er is dus feitelijk geen verschil met xe2x80x9cstrafxe2x80x9d. Hoe leg je dat uit aan een kind? Welke les leert een kind van zoxe2x80x99n bejegening? Het is namelijk blijkbaar zo dat een kind gestraft wordt wanneer hij/zij psychische problemen heeft. En als je onterecht, onschuldig, zonder juridische grondslag in een cel terechtkomt en men zegt dat dat xe2x80x9cgoedxe2x80x9dvoor je welzijn is, dan voel je je echt onbegrepen. Dan vervliegt alle hoop op een normale leven in een normale wereld, want alle ethische basisprincipes worden in een klap van tafel geveegd.

De vernederende visitaties (onderzoek van het lichaam, soms onder dwang) zijn enorm traumatiserend voor een kind dat in de puberteit is, en zoekend is naar zijn/haar eigen identiteit terwijl hij/zij al zoveel problemen heeft, en aan allerlei veranderingen onderhevig is. Als nota bene een gediplomeerde opvoeder c.q. voorbeeldfiguur dusdanig onnadenkend en kortzichtig te werk gaat, en onschuldige kinderen visiteert en verplicht binnen houdt, dan valt de hele wereld uit elkaar.

Toen ik zelf langdurig in een isoleercel zat, en ook gevisiteerd werd vanwege mijn psychische nood, was ik ook radeloos omdat ik er geen snars van begreep. Waar waren die mensenrechten dan? Ik was ook een Kind, minderjarig, niet crimineel. Hoe kan de wereld nou zo tegenstrijdig zijn? Elk kind is kwetsbaar, en heeft respect, steun en opbouwende feedback nodig. En opsluiting valt toch binnen de definitie van kindermishandeling? Dat weet men toch allang. Het is onbegrijpelijk en verwarrend, en kinderen worden daar zeker niet beter van, in geen enkel opzicht.

Het is werkelijk hartverscheurend om te weten dat er nog steeds kinderen opgesloten en gevisiteerd worden, terwijl men openlijk pretendeert dat de Rechten van het Kind in Nederland gewaarborgd zijn. Wij weten wel beter. Er zijn veel kinderen die hun basisrechten moeten ontberen.

De overheid heeft jaren geleden beloofd dat het opsluiten van jongeren zonder strafblad in jeugdgevangenissen, per 2010 voorbij zou zijn. Maar behalve deze uitspraak is er de afgelopen jaren niets gebeurd. Elk jaar opnieuw zaten er honderden, zelfs duizenden kinderen in de gevangenis terwijl ze daar niet hoorden. Het is werkelijk nauwelijks te bevatten de overheid hier zo weinig aan doet, en deze schandalige en pedagogisch-onverantwoorde situatie onnodig lang laat voortbestaan.

Nu zijn er nog ca 5 weken te gaan voor 2010, en opeens horen we geluid. De overheid zal 4 jeugdgevangenissen in het midden/noorden van het land gaan xe2x80x9cre-organiserenxe2x80x9d om er zorginstellingen van te maken. In hetzelfde gebouw wordt hetzelfde personeel dan xe2x80x9comgeschooldxe2x80x9d om over 8 weken hun werk onder een andere titel uit te voeren.

Echter, het is bekend dat een instellingscultuur niet zomaar veranderd (dat blijkt o.a. ook weer uit Projecten Dwang en Drang). Het is dus ronduit een slecht plan om hetzelfde personeel aan te houden, omdat er een groot risico is dat de ingesleten gevangenis-routines van de medewerkers niet doorbroken worden. Ook is de infrastructuur van de gevangenisgebouwen niet gastvrij genoeg voor het opbouwen van echte goede contacten. Dit is dus geen echte oplossing. Dit is afschuwelijke struisvogelpolitiek!

Natuurlijk moeten we de overheid serieus nemen als ze iets toezeggen, maar dit lijkt nergens op. In de afgelopen 15 jaar zijn de kwetsbaarste kinderen van de samenleving van de wal in de sloot geraakt. Ik vraag me dus af wat er vandaag te vieren valt in Nederland..

De jeugd is de toekomst. Laten we de verjaardag van de Rechten van het Kind daarom gebruiken om ons te bezinnen op de toekomst, en echte oplossingen uitwerken om de Rechten van het Kind in Nederland te waarborgen. Feestvieren kan daarna.

Zie ook de video Mensjesrechten (IKON), aflevering van 17-11-2009:  Yasmina

Opgesloten kind ‘Yasmina’ (15) zit al drie maanden in een Justitixc3xable Jeugdinrichting om haar uit handen van een loverboy te houden. Paradox: zij zit in een gesloten instelling, haar loverboy loopt vrij rond. ‘Yasmina’ wacht op overplaatsing naar Gesloten Jeugdzorg. Het is de vraag of ze daar wxc3xa9l de juiste behandeling kan krijgen. Er is nog steeds geen onderzoek gedaan naar een adequate behandeling voor haar. Tot die tijd is ‘Yasmina’ in afwachting en wordt ze na ieder bezoek van haar ouders gevisiteerd. Nederland heeft xc3xa9xc3xa9n van de hoogste aantallen minderjarigen in detentie van heel Europa. Per 1 januari 2008 is de nieuwe wet Gesloten Jeugdzorg in werking gegaan. Deze schrijft voor dat per 1 januari 2010 alleen nog jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd in een Jeugdgevangenis mogen worden geplaatst. Jongeren die om andere redenen een ‘machtiging gesloten jeugdzorg’ hebben – zoals ‘Yasmina’ en andere meiden die in de greep zitten van een loverboy – moeten vanaf die datum in Gesloten Jeugdzorg zitten. Artikel 37(lid b) Kinderen in detentie: Opsluiting van een kind mag alleen als uiterste maatregel en dan zo kort mogelijk.

Iedere aflevering van Mensjesrechten staat xc3xa9xc3xa9n kind centraal, van wie hier in Nederland, dus als het ware pal voor onze ogen, de rechten worden geschonden.

Meer informatie over de serie Mensjesrechten op http://weblogs.hollanddoc.nl/mensjesrechten/

High Care bij GGzE – veel cellen worden gesloten

Ten eerste een rectificatie.

In het vorige bericht schreef ik dat de KIB van GGzEindhoven binnen de TBS-hekken geplaatst zou worden. Dat is echter niet geheel juist. Het is niet de KIB, maar de Long-Care die binnen de hekken van de FPK komt (Forensisch Psychiatrische Kliniek). Op deze Long-Care komen mensen die ook op de KIB niet geholpen kunnen worden, het is dus feitelijk wel het uiterste stukje van de GGZ die binnen het forensische gestel wordt ondergebracht. Men kan wel zeggen dat het geen straf is, maar het 4 meter hoge, dreigende hek kan niet worden vergeten door de clienten, familie of de hulpverleners. Het zal elke dag een stempel drukken op de sfeer. Ook voor de forensische clienten is dit onwenselijk, omdat ook zij hierdoor gestigmatiseerd worden, terwijl zorg juist bedoeld is om nieuwe kansen te creeren. Ook bij de TBS-afdeling moet er meer diepgang in de bejegening komen. De bouw van de Woenselse Poort (de nieuwe TBS-kliniek in Eindhoven) blijft al met al een zeer zorgelijke ontwikkeling.

Maar er is ook goed nieuws vanuit de GGzE in Eindhoven.

Ik was gisteren, op maandag 9 november 2009, wederom bij de GGzE. Ditmaal voor de miniconferentie xe2x80x9cDe ontwikkeling van High Carexe2x80x9d van het Zuidelijk Netwerk. Het Zuidelijk Netwerk is een samenwerkingsverband van 5 psychiatrische instellingen in Noord-Brabant en Limburg, bedoeld voor kennisuitwisseling mbt de kwaliteit van zorg.

Het was een interessante dag. Het begon met een werkbezoek, waarbij we konden kiezen uit 3 locaties: de Kliniek voor Intensieve Behandeling (KIB), de Acute Zorg/Opname (bij Catharina Ziekenhuis), en de Crisisunit van het Centrum voor Psychose. Deze 3 afdelingen waren geselecteerd voor een werkbezoek, omdat alleen deze afdelingen in de toekomst over een separeer zullen beschikken. Vanaf 2010 gaat namelijk bij de GGzE de xe2x80x9cHigh Carexe2x80x9d van start, en dan wordt separatie een voorbehouden handeling. Dat houdt ook in dat er dus een groot aantal cellen op het terrein van de Grote Beek in Eindhoven niet meer gebruikt zal worden. Dat is natuurlijk een fantastische ontwikkeling. Er is de laatste jaren hard gewerkt aan een cultuuromslag en een nieuwe dimensie van crisishantering in de zorg. Men ziet dwang niet meer als oplossing, maar als probleem. Er wordt actief gewerkt aan het terugdringen van dwang en drangmaatregelen. Men is zich bewust van waarde van contact, vertrouwen en gastvrijheid, en de zorg wordt nu werkelijk innovatief. De werkbezoeken van vandaag illustreerden die nieuwe aanpak van High Care.

Ik koos ervoor om naar de Acute Zorg (GGZ opnameafdeling) bij het Catharina Ziekenhuis te gaan. Daar werden we rondgeleid en kregen we de Comfort-room (relax-ruimte), de Afzonderingsruimte en de Separeercel te zien. We hebben ook de huiskamer en een slaapkamer gezien.

De comfortroom leek op een gewone kamer, met een zithoek, een TV, een DVD-speler en een Playstation (niet hufterproof dus). Hier kunnen mensen zich even terugtrekken om tot rust te komen. Ik vond het persoonlijk wat teleurstellend om te zien dat het eigenlijk gewoon een gewone kamer was. Ik dacht meteen terug aan het congres in Zweden waar ik laatst was, en waar een veel diepere theorie werd gepresenteerd over xe2x80x9ckalmerende stimulixe2x80x9d. (Dat zal ik verder uitleggen aan het einde van dit bericht)

De afzondering was een omgebouwde separeercel, maar wel gezellig aangekleed, met wat stoelen, een tafel en een kast, maar deze ruimte was wel xe2x80x9chufter-proofxe2x80x9d (dwz de materialen zijn bestand tegen geweld en agressie). Bij afzondering wordt de deur vaak open gelaten, zodat de client ook de voorruimte en de besloten binnentuin tot zijn beschikking heeft, en diegene dus wat meer ruimte heeft om zijn/haar kalmte terug te vinden.

De separeer was een kale cel, met een bed, met 2 gaten om 2 benen doorheen te doen, zodat de client niet (snel) op kan staan als de verpleging de cel uit gaat. Het blijft een gruwelijke aanblik.

De slaapkamers waren redelijk ruim en schoon. Alle kamers bleken op slot te kunnen voor een xe2x80x9cKamerprogrammaxe2x80x9d, dat houdt in dat de client op zijn kamer wordt opgesloten op vaste tijden van de dag, om xe2x80x9ctot rust te komenxe2x80x9d. Kamerprogrammaxe2x80x99s zijn ook al een oud middel in de psychiatrie. Kamerprogrammaxe2x80x99s moeten ook gemeld worden als xe2x80x9cvrijheidsberovende interventiexe2x80x9d en worden ook meegenomen in de Dwang en Drang cijfers. Bij Acute Zorg worden Kamerprogrammaxe2x80x99s vaak geregistreerd als xe2x80x9cdrang-maatregelxe2x80x9d (drang is min of meer vrijwillig zegt men, maar in de praktijk is de keuze: wil je naar je kamer of de afzondering/separeercel.. en dan is die xe2x80x9cvrijwillige keuzexe2x80x9d voor je eigen kamer vaak wel logisch, maar niet echt vrijwillig). We blijven dit soort maatregelen scherp volgen, want het is een variant van eenzame opsluiting, en dat vinden wij nog steeds geen echte zorg.

Persoonlijk vond ik dat deze Acute Zorg-afdeling, die slechts 2 jaar geleden gebouwd is, en model staat voor een andere benadering van xe2x80x9cStepped Carexe2x80x9d, toch minpunten scoorde op clientveiligheid. Er blijken namelijk geen automatische brandveiligheidsmaatregelen te zijn op de kamers, zoals automatische deurontgrendeling. Dat vond ik afschuwelijk om te horen. Hoe kan dat nou? De deuren kunnen van buitenaf op slot gedaan worden en de client is dan totaal afhankelijk en kan zichzelf niet bevrijden. Er gaan mensen dood door opsluiting (zoals de man in Eckartdal in Eindhoven een paar weken geleden, die overleed als gevolg van brand in een afzonderingsruimte). Ik vind het onacceptabel dat mensen aan een dergelijk risico worden blootgesteld. Een zorginterventie moet veilig zijn. Een kamerprogramma zonder brandveiligheids-maatregelen, is als een chirurg zonder handschoenen. Er kan zomaar iets ernstigs gebeuren met desastreuze gevolgen.. Er zijn voorbeelden genoeg van ernstige incidenten (zoals de Schipholbrand). Ik vind het echt niet meer van deze tijd om mensen in te sluiten zonder aanvullende veiligheidsmaatregelen. Fixatie en brand gaan ook niet samen, en dat vind ik ook zeer bezwaarlijk. Ik vind dat men ook verplichtingen heeft om voor de echte veiligheid van de client te zorgen (wederkerigheid), en brandveiligheid is een algemeen punt. Dat kan men niet laten liggen. Er is recentelijk al een dode gevallen in Eindhoven. Het is tijd om te leren van dit soort vreselijke incidenten!

Toch was deze opname-afdeling Acute Zorg niet xe2x80x9cslechtxe2x80x9d. Er waren veel verschillende ruimtes, en de ruimtelijkheid van de afdeling geeft ook ruimte voor een betere persoonlijke benadering tussen hulpverleners en clienten, die hebben namelijk meer opties om een prettige omgeving te kiezen, en een balans tussen afstand en nabijheid te vinden. Verpleegkundigen worden creatiever in de omgang met clienten, doordat er meerdere mogelijkheden zijn, en de verschillende gradaties van comfortroom, afzondering en separatie zorgen er voor dat men niet meteen het zwaarste middel (separatie) in hoeft te zetten bij onrust, maar ook op een andere manier rust kan bieden. Dit is veel vriendelijker en gastvrijer dan het vroeger was. Het gaat wel de goede
kant op.

Daarna gingen we terug naar het terrein van de Grote Beek (GGzE). Na de lunch begon het conferentiegedeelte met presentaties en discussie.

Tineke Abma legde de opzet en doelstelling uit van het Zuidelijk Netwerk (kennisvergroting door samenwerking). Elk van de 5 deelnemende instellingen heeft een eigen thema gekozen om verder uit te diepen in de ontwikkeling van High Care, en zal een miniconferentie daarover organiseren. Vanuit de universiteit (VUMC Amsterdam) wordt de voortgang op de deelthemaxe2x80x99s gemonitord en gexc3xabvalueerd. GGzE beet het spits af met deze miniconferentie over het thema Personeel en Organisatie.   

Eric Kuijpers vertelde over de High Care plannen van de GGzE, en dat separatie in de toekomst voorbehouden zou zijn aan 3 afdelingen. Alle verpleegkundigen krijgen een extra cursus om hun beroepshouding te innoveren, en met High Care te kunnen werken (dwz iedereen moet goed zijn in het voorkomen van crisissituaties). Er is dus veel aandacht voor preventie, vroegsignalering en de-escalatie. Er zal weer een nieuwe DDG-training gegeven worden (DDG = Dreigend Destructief Gedrag), met de nadruk op preventie en communicatie. Ook komt er een crisis-consultatie-team dat ondersteuning kan bieden in ernstige crisissituatie, dat doen ze o.a. door te reflecteren op het handelen van de betrokken verpleegkundigen. Als het dan nog niet lukt, dan kan er eventueel een plaatsing op een High Care unit volgen (1 van de 3). Bij de High Care komt de nadruk ook te liggen op het herstellen van vertrouwen en contact. Het ultieme doel van de GGzE is om xe2x80x9czo goed te worden in het voorkomen en de-escaleren dat de High Care unit leeg staatxe2x80x9d. Dat is een zeer mooie ambitie. Het is erg fijn om te horen dat het roer nu werkelijk om gaat bij de GGzE. Volgend jaar worden er vele cellen gesloten. Een grote stap in de goede richting!

Yolande Voskes benoemde in haar presentatie de meer concrete vragen die er nog liggen mbt de specifieke competenties die een verpleegkundige zou moeten bezitten om xe2x80x9cHigh Carexe2x80x9dte kunnen leveren. Is High Care een ander woord voor Goede Zorg? Is het hetzelfde als de reeds bestaande Intensieve Zorg? Kan High Care ook ambulant vormgegeven worden, zoals in de Rapid Response Teams in New York (maar dan minder dominant en beheersmatig)? Dit waren vele interessante vragen, maar het antwoord is echter nog niet duidelijk.

Er volgde er een diepe discussie over de definitie van High Care (ongeveer dezelfde discussie als bij het GGz Nederland-congres). Het begrip High Care is nog in ontwikkeling, en de skills en competenties van het specialisme zijn nog niet benoemd, dus deze discussie had een soort open einde. Het enige dat echt duidelijk was, is dat High Care veel meer is dan fysieke voorzieningen, en vooral zit in de bejegening van mensen.

Daarna was het afgelopen en heb ik nog even staan kletsen met diverse bekenden uit mijn netwerk. Het was een erg interessante dag.

Tijdens het werkbezoek aan de Acute Zorg had ik een idee gekregen over de inrichting van de comfortroom, afzondering en de separeer, en het gebruik van xe2x80x9ckalmerende stimulixe2x80x9d in deze ruimtes. Het idee komt uit een presentatie die ik heb gevolgd op de 1^e dag van de 6th congress on Violence in Clinical Psychiatry (Stockholm, Zweden, 22-24 oktober 2009). Hier volgt een korte samenvatting van de presentatie:

De tweede presentatie, keynote 2, van Afshin Meymandi (USA) was een beetje tegenstrijdig voor mijn gevoel. De titel was xe2x80x9csoothing while secludingxe2x80x9d (geruststellen tijdens separatie). De doelstelling van dit project was het leveren van traumavrije zorg (geen hertraumatizering) en het implementeren van herstelgericht werken (model of recovery). Patienten geven aan dat ze zich het best voelen in een huiselijke omgeving (comfort, veiligheid, privacy enz.), en een separeercel wordt meestal ervaren als straf.

Het is bekend dat de biochemische werking van het menselijke brein gebaseerd is op associaties (bijvoorbeeld bij een afbeelding van de zee associeert men ook een zoute geur en het geluid van golven en vaak ook rust). Het is biologische gezien dus belangrijk om de zintuigen positief te prikkelen en te ondersteunen om een kalmerende ervaring op te wekken. Op basis van die kennis is er een alternatieve separeer ingericht die xe2x80x9cRetreatxe2x80x9d genoemd wordt, waar aangename positieve prikkels zijn, zoals muziek, aroma, licht en muurschilderingen (van natuur enz.). Deze ruimte wordt echter zowel vrijwillig als onvrijwillig gebruikt, en verschilt daarom wel van de xe2x80x9cComfortroomxe2x80x9d zoals we die in Nederland kennen waarbij de deur niet op slot kan. Clienten krijgen door de aankleding van de Retreat het gevoel dat ze het waard zijn dat er moeite voor ze gedaan wordt en dat is een grote vooruitgang ten opzichte van de klassieke separeercel.

Toch voelt het niet helemaal goed om te pleiten voor een xe2x80x9cgouden celxe2x80x9d en het stoorde mij dat de Retreat uitgerust was met een observatie-wand met spiegelglas, waardoor de client niet kan zien of hij/zij wordt bekeken, en er ook geen visueel contact mogelijk is (contact werkt 2 kanten op). Toen ik hiernaar vroeg werd uitgelegd dat het nog niet gelukt was om alle bouwvoorschriften aan te passen aan de nieuwe zorg-inzichten, en dat men op dat vlak concessies had moeten doen.

Nu lijkt het me erg interessant om separatie minder straffend te laten overkomen, door de theorie van de xe2x80x9cretreatxe2x80x9d uit te werken mbt technologie (Philips/TNO enz.), met bijv. een keuzemenu voor het decor aan de muur: zee, bos, haardvuur, drukke winkelstraat, achtbaan, enz.. inclusief geluid en muziek opties, en geuren indien gewenst.

Het lijkt me een nieuwe variant of tussenvorm van comfort-rooms en afzondering/separatie. Ik kan me voorstellen dat het prettiger is voor de client dan separatie, vooral bij bepaalde zeer verwarrende situaties. (en de deur hoeft niet per se op slot natuurlijk, maar de xe2x80x9cgastvrijheidxe2x80x9d van afzondering en separatie kan hiermee aangepakt worden.)

Toen ik dit idee aan Eric Kuijpers vertelde, raadde hij mij aan om een artikel over de GGzE te lezen, dat toevallig vandaag in de krant stond over bezuiniging, innovatie en de inzet technologie bij de GGzE. Het sluit wel op elkaar aan. Ik heb mijn idee inmiddels al doorgemaild.

Hier is het artikel:

GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG
GGzE wil grenzen gaan verleggen

Bron : Eindhovens Dagblad

Datum : 9-11-2009

De geestelijke gezondheidsxc2xadzorg in Nederland staat onxc2xadder druk. Terwijl steeds meer mensen met een psyxc2xadchiatrische aandoening hulp zoeken, hangt de sector een forse bezuiniging boven het hoofd. Bestu
ursvoorzitter Joep Verbugt van GGzE Eindhoven/ De Kempen blijft echter strijdvaardig.  xe2x80x9e Juist in moeilijke tijden moeten we innovatief zijn.xe2x80x9d

Minister Klink van Volksgezondheid wil volgend jaar 119 miljoen euro bexc2xadzuinigen op de geestelijke gezondxc2xadheidszorg. Wat betekent dit voor GGzE? xe2x80x9eHet gaat hier om een korting voor kortdurende zorg, die minder dan xc3xa9xc3xa9n jaar duurt. Als het plan doorgaat, moet GGzE het in 2010 met een kleine twee miljoen euro minder stellen, op een budget van zeventig miljoen euro voor kortduxc2xadrende zorg. Bovendien is op dit moment nog volstrekt onduidelijk hoe de bezuiniging op de AWBZ voor de langdurige zorg uitpakt.xe2x80x9d 

Hoe kan GGzE deze klappen opvanxc2xadgen?  xe2x80x9e Aangezien het om substantixc3xable bedragen gaat, is het onmogelijk om deze bezuinigingen alleen op te vangen door zaken slimmer te organiseren en te snijden in de overhead. De kans is aanwezig dat we voor bepaalde activiteiten minxc2xadder mensen kunnen behandelen, met als gevolg langere wachttijxc2xadden. Maar de exacte consequenties zijn nu nog ongewis.xe2x80x9d  Verwacht u dat uw organisatie moxc2xadgelijk noodgedwongen afscheid moet nemen van medewerkers?  xe2x80x9eNee, daar gaan we vooralsnog niet van uit.xe2x80x9d  Gaat GGzE door de bezuinigingen en nieuwe ontwikkelingen in de zorg (zoals marktwerking) de komende jaxc2xadren een andere koers varen?  xe2x80x9eGeen andere koers, maar we gaan wel accenten verleggen. We moexc2xadten nog nadrukkelijker het accent op de zxc3xb3rg leggen. Die moet menxc2xadselijker worden. En dan heb ik het niet alleen over de verzorging van patixc3xabnten, maar ook over de bejexc2xadgening, de informatie-voorziening, het nog meer betrekken van famixc2xadlieleden bij de zorg en de gastvrijxc2xadheid van ons terrein.xe2x80x9d 

xe2x80x9eDe laatste jaren draaide het ook bij ons teveel om geld, budgetten en de verantwoording ervan. Onxc2xadze medewerkers moeten zich meer met de directe zorg bezighouxc2xadden.xe2x80x9d  U klinkt strijdvaardig.  xe2x80x9eWe moeten niet alleen kijken naar de bedreigingen die op ons af komen. Meer dan ooit dagen de veranderingen in de zorgsector ons uit om zaken te verbeteren en kansen te grijpen.xe2x80x9d  Waar ziet u nog meer kansen?  xe2x80x9eWe voorzien een groeiende zorgxc2xadvraag, ook buiten onze oorspronxc2xadkelijke regio. GGzE heeft zich de afxc2xadgelopen jaren gespecialiseerd in de zorg voor mensen met meervoudixc2xadge, complexe problemen. Zoals clixc3xabnten met een verstandelijke bexc2xadperking plus een verslavingsproxc2xadbleem.

Deze specialistische zorg gaan we de komende jaren ook elxc2xadders in Zuid-Nederland aanbiexc2xadden. Vxc3xb3xc3xb3r 2013 willen we op drie locaties buiten Eindhoven/ De Kempen actief zijn.xe2x80x9d  Gaan u nieuwe klinieken openen of betreft het puur ambulante zorgverlexc2xadning?  xe2x80x9eMogelijk beide. Maar het is nu nog te vroeg om hier nader op in te gaan.xe2x80x9d  Afgezien van een potentixc3xable zorgxc2xadgroei ziet GGzE ook veel toekomstxc2xadperspectief in het gebruik van technoxc2xadlogische hulpmiddelen?  xe2x80x9eJa. We gaan intensief samenwerxc2xadken met leveranciers van kennisxc2xadtechnologie in de regio.

Op dit moxc2xadment zijn we in gesprek met onxc2xadder andere Philips, TNO en de TU/e.  We willen de mogelijkheden gexc2xadbruiken die in deze Brainportregio voor handen zijn. Landgoed De Grote Beek moet een xe2x80x98Breinpoortxe2x80x99 worden.xe2x80x9d  Kunt u een concreet voorbeeld noexc2xadmen waarin GGzE en de technologiexc2xadsector iets voor elkaar kunnen betekexc2xadnen?  xe2x80x9e Denk aan de bouw van zogexc2xadnoemde high-care units voor menxc2xadsen die tegen zichzelf en tegen anxc2xadderen beschermd moeten worden. Deze units moeten binnen anderxc2xadhalf jaar enkele isoleerruimtes verxc2xadvangen.

Dankzij een warme inrichxc2xadting en het gebruik van licht en sensoren zullen prikkelgevoelige patixc3xabnten hier rustiger worden. Boxc2xadvendien zijn de sensoren in staat bepaalde stressfactoren te meten, zoals hartslag en bloeddruk, waarxc2xadop onze medewerkers kunnen anxc2xadticiperen.xe2x80x9d  In hoeverre kan de entree van technoxc2xadlogische innovaties personeel vervanxc2xadgen?  xe2x80x9e De zorgvraag groeit zo snel dat het aantal medewerkers nooit evenredig kan meegroeien. Dit zal deels worden gecompenseerd door innovatieve ontwikkelingen. Zoxc2xaddoende kunnen we de zorg toeganxc2xadkelijk en betaalbaar houden.xe2x80x9d 

Bron: www.ed.nl

High Care en "zorggevangenissen"

Woensdag 4 november was er bij het clientenbelangenbureau van de GGzE een bijeenkomst over High Care met onderzoekster Yolande Voskes. Dat was interessant.

Wat is High Care? Bij de GGzE in de organisatie wordt High Care gezien als een intensivering van de zorg over de hele linie. De zorg zal dus op alle afdelingen beter moeten worden, meer gericht op preventie, beter op maat, effectiever en plezieriger, want daardoor neemt de kans op incidenten af. Ook komt er een crisis-consultatie-team, dat bij oplopende spanningen opgeroepen kan worden, om het verpleegkundig team te helpen de situatie goed te hanteren. NB dit is dus geen separatieteam of knokploeg, maar is bedoeld voor constructieve reflectie en bemiddeling door speciaal getrainde experts.

Ook komt er een High Care unit, met slechts 4 bedden, en daar zullen xe2x80x9cmensen die vanwege een crisis echt even uit de groep moetenxe2x80x9d intensieve zorg krijgen. De High Care-unit wordt dus een gespecialiseerde afdeling om gevaarlijk gedrag xe2x80x98professioneel te behandelenxe2x80x99 en te werken aan herstel en rust.

As. maandag 9 november ga ik weer naar de GGzE, want dan is er een minisymposium over High Care, inclusief een werkbezoek aan 3 afdelingen voorafgaand aan het symposium. Dat lijkt me erg interessant.

Een van de themaxe2x80x99s die ons als clientenbelangenbureau op het hart ligt is het betrekken van de Forensische zorg (TBS) in de huidige investeringen in het verbeteren van de zorgkwaliteit. Ook in de Forensische Zorg moet er nog veel verbeteren, want ook daar is de bejegening van clienten cruciaal voor constructieve zorg. Maar zeker in de TBS-sector ligt de nadruk zwaar op beheersing, waardoor er vaak een sfeer van strijd hangt en zorg niet mogelijk is. Clienten komen maar moeizaam uit de TBS, en hebben dan vaak grote aansluitingsproblemen op andere vervolgafdelingen, zoals reguliere GGZ, of in de maatschappij.

Na afloop van de bijeenkomst zijn we met een paar man gaan lunchen, en daarna zijn we langs de nieuwbouw van de Forensische Zorg gelopen. In de volksmond wordt deze zogeheten xe2x80x9cWoenselse Poortxe2x80x9d al Jurassic Park genoemd, want de ingang bestaat uit 4 meter hoge tralie hekken, waardoor zowel clienten als personeel door naar binnen moeten. De ingang straalt beheersing uit, en dat zal zeker een negatieve invloed hebben op de dagelijkse gang van zaken, en de interactie tussen clienten en personeel. Het ziet er heel erg onvriendelijk uit. De 4 meter hoge hekken staan om het hele gebouw, met schrikdraad bovenin, en tot mijn grote schrik en verbazing komt de KIB (Kliniek voor Intensieve Behandeling) ook achter deze hekken, terwijl de KIB gewoon bij de GGZ hoort. We zien hier dus letterlijk hoe de juridische vleugel de GGZ aanvreet, en hoe beheersing het overneemt van de zorg. Ik vind het vreselijk dat men de KIB zo achter dat hek zet. Ik heb zelf op de KIB gezeten, ruim 10 jaar geleden, en het was juist mijn redding dat het niet zo beheersmatig was ingesteld. Juist vanwege de openheid zag ik weer een kans om te gaan leven. Dat lijkt nu dus verloren in de nieuwbouw. Echt vreselijk, en ronduit belachelijk dat dit plan xc3xbcberhaupt is goedgekeurd voor uitvoering. Laat de KIB vrij!!!!!

Het lijkt erop dat er bij de GGzE aan de ene zijde wordt gexc3xafnvesteerd in kwaliteitsverbetering van de GGZ, maar dat er langs de andere kant een uitbreiding plaatsvindt van de forensische zorg waardoor het netto aantal beheersmaatregelen op het terrein dus niet afneemt. Ook ziet het ernaar uit dat de moeilijkste patixc3xabntengroep, nl. die met de meeste problemen in de omgang, nu ondergebracht zullen gaan worden in een TBS-vleugel, zonder dat ze TBS hebben. Men zegt dan dat het gebouw een andere naam heeft, en daarom geen TBS is, maar in de praktijk zal het weinig verschil maken. Voor clienten is dit werkelijk onverteerbaar.

Dit bracht ons op het volgende punt. Er zijn nog steeds ca 500 kinderen die momenteel nog onterecht in de jeugdgevangenis zitten terwijl ze op de wachtlijst staan voor jeugdzorg. (wij voeren hier al jaren actie tegen, met name ook tegen de vernederende visitatie-onderzoeken). De overheid heeft beloofd dat dit in 2010 voorbij zou zijn. Er is jarenlang niets gebeurd. Nu zijn er nog ca 8 weken te gaan, en opeens horen we geluid. De overheid zal 4 jeugdgevangenissen in het midden/noorden van het land gaan xe2x80x9cre-organiserenxe2x80x9d om er zorginstellingen van te maken. In hetzelfde gebouw wordt hetzelfde personeel xe2x80x9comgeschooldxe2x80x9d om over 8 weken hun werk onder een andere titel uit te voeren. Het is bekend dat een instellingscultuur niet zomaar veranderd (blijkt o.a. ook weer uit Projecten Dwang en Drang). Het is dus ronduit een slecht plan om hetzelfde personeel aan te houden. Ook is de infrastructuur van de gevangenisgebouwen niet gastvrij genoeg voor het opbouwen van echte goede contacten. Dit is dus geen echte oplossing.

NB. In 2006 hebben wij actie gevoerd tegen jeugdvisitatie, en daarbij 1500 ondertekende latex handschoenen aangeboden als petitie aan de Tweede Kamer.

(zie http://www.youtube.com/watch?v=cXU6x34baz4 )

Daarbij suggereerden wij ook dat het vrijmaken van een paar instellingen een noodoplossing zou kunnen zijn die op zeer korte termijn kan plaatsvinden. Daar is jarenlang niets mee gedaan, ten koste van vele kinderen. De overheid zei dat ze het xe2x80x9cin 2010 opgelost zou zijnxe2x80x9d en nu blijkt dat ze werkelijk niets hebben gedaan, en alleen die noodoplossing hebben kunnen bedenken die wij al jaren geleden hadden bedacht. Dit is geen beleid! Weet je hoeveel kinderen er al getraumatiseerd zijn door deze laksheid en ondoordachtzaamheid van de beleidsmakers! Duizenden!

Het is ronduit belachelijk dat de overheid de kinderen letterlijk laat zitten. Dit KAN zo niet langer. Mijn vertrouwen in dit kabinet is helemaal op! Ze hebben NIKS gedaan voor de kinderen.

Bijeenkomst Zorgtransitie

Op dinsdag 3 november 2009, ging ik naar Utrecht, waar in de Fundatie van de Vrijvrouwe van Renswoude een bijeenkomst werd gehouden over zorgvernieuwing, onder de naam: Mensenzorg, een transitie in de zorg. (zie ook http://www.zorgtransitie.nl/arena/default.aspx) De bijeenkomst was gericht op het ontwikkelen van een visie, een agenda en dragend netwerk voor vernieuwing.

Het initiatief voor het uitwerken van deze xe2x80x9czorgtransitiexe2x80x9d is genomen door LOC-Zeggenschap in Zorg (Landelijke Organisatie van Clixc3xabntenraden van GGZ, MO enz.) en mbv subsidie is de Erasmus Universiteit betrokken bij het project. Er is inmiddels een visie-document geschreven: xe2x80x9cMensenzorg, een transitie in de zorgxe2x80x9d en er is een zestal kernthemaxe2x80x99s benoemd.

Zo kwam deze thema-bijeenkomst over Zelfredzaamheid tot stand, waarbij we probeerden de visie over xe2x80x9cduurzame, menselijke zorgxe2x80x9d helderder en concreet te krijgen door er samen over van gedachten te wisselen.

Het was dus een denktrank, en we hebben gebrainstormd over een nieuwe toekomst van de zorg. Ik kwam helaas bijna een uur te laat, omdat de trein 55 minuten vertraging had, maar ik kon gewoon aanschuiven en direct meedoen.

Er waren ongeveer 10 mensen (o.a. van Leger des Heils, LOC, Welzijn NL, ouderenzorg en alternatieve/complementaire zorg), die vanuit verschillende perspectieven meedachten over de vragen xe2x80x9cWat moet er veranderen? en hoe? Waar willen we heen?xe2x80x9d.

De sfeer was erg prettig en constructief. Er werd groot en passioneel gedacht over het vernieuwen van de zorg en er werd met een wijde, idealistische blik naar de toekomst gekeken. Alle aanwezigen wilden een meer mensgerichte zorg. We brainstormden over culturele waarden, zoals liefde en betrokkenheid. Over werkelijke zorg voor elkaar. Over wat mensen nodig hebben in het leven om gelukkig te kunnen zijn. Het moet vooral socialer en iedereen was het erover eens dat voor meer Zelfredzaamheid ook de maatschappij dient te veranderen. Het was een inspirerende bijeenkomst.

Ik vond het vreemd dat men het nieuwe VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met Beperkingen (CRPD) nog niet kende hier (zie www.un.org/disabilities), want de geschetste vernieuwde zorgvisie xe2x80x9cMensenzorgxe2x80x9d sluit daar heel erg goed op aan. Dat kan elkaar versterken. Ik heb de organisatie dus voorzien van de nodige links.

CRPD xe2x80″ Handbook for parliamentarians, waarin een handreiking voor aandachtspunten voor uitvoering van het CRPD worden gegeven. www.un.org/disabilities

Daar staat een directe link naar het volledige boek.- html en PDF versie: http://www.un.org/disabilities/default.asp?id=212

De xe2x80x9cKampala Declarationxe2x80x9d (WNUSP 2009). Een korte interpretatie van de hoogtepunten van het VN-verdrag en het standpunt van WNUSP: World Network of Users and Survivors of Psychiatry. (zie ook www.wnusp.net)

Download wnusp_kampala_declaration_2009_extended_version.doc

Eventueel, voor een meer juridische uitleg van het VN-verdrag vanuit clientenorganisaties (WNUSP & Mindfreedom Int.)

WNUSP xe2x80″ implementation manual for CRPD www.wnusp.net 
of http://www.mindfreedom.org/as/act/inter/wnusp/un-convention/view 
Een zeer duidelijke en sterke toelichting voor de interpretatie en implementatie van het CRPD.